Liquiditeitsproblemen dreigen op veel melkveebedrijven

Driekwart van de melkveehouders doorbreekt deze zomer de grenzen van de rekening-courant. Het kuddegedrag wreekt zich. Nuchterheid is geboden, en zuinig zijn op de reserves.

Het quotum is eraf, de AMvB is erdoor. Het fosfaatplafond is in 2014 zo goed als vol en zal in 2015 overschreden worden. De melkprijs ligt ongeveer 5 cent onder de kostprijs. En toch wordt elke koe aangehouden en gemolken.

Veel veehouders hebben voorgesorteerd op het quotumvrije tijdperk door extra jongvee aan te houden, zodat ze vanaf mei eindelijk de stal konden volzetten en dit jaar meer melk kunnen afleveren. De financiering op de nieuwe stal is veelal gebaseerd op een langetermijnvisie, waarbij de gemiddelde melkprijs circa 34 cent is.

Driekwart melkveehouders loopt tegen financiële muur op

Om aan de maandelijkse rentelasten en aflossingen te kunnen voldoen bij een lagere melkprijs dan begroot, levert de melkveehouder meer kilo’s melk af. Het effect hiervan op de kasstroom is echter niet voldoende. Driekwart van de melkveehouders zal in de loop van de zomer tegen zijn rekening-courantmaximum aanlopen, terwijl hij dan de facturen voor aankoop van snijmais en die van de loonwerker nog moet betalen.

Onzekerheid over fosfaatplafond en politieke reactie daarop

Daarbovenop is er onzekerheid over hoe de politiek zal reageren op de verwachte overschrijding van het fosfaatplafond. Veehouders denken te kunnen voorsorteren op een fosfaatrechtensysteem door juist veel koeien aan te houden. Dat geeft nog meer mest en nog meer fosfaat. De politiek heeft dit al gesignaleerd. Staatssecretaris Dijksma kan niet anders dan met maatregelen komen.

Referentiejaar onvermijdelijk bij een fosfaatrechtensysteem

Het fosfaatrechtensysteem, in welke vorm dan ook, zal altijd een referentiejaar hebben in het verleden. De politieke ervaringen met knelgevallenregelingen zijn dermate slecht dat er waarschijnlijk alles aan gedaan wordt om geen knel­gevallenregeling te faciliteren. De vraag is echter of dit stand gaat houden, want probleemgevallen zullen ontstaan. De groeiers hebben immers niets verkeerd gedaan. Maar nu meer koeien aanhouden om rechten zeker te stellen heeft geen zin; investeringen in het verleden om te ontwikkelen binnen de toen geldende wetgeving zijn daarvoor bepalender.

Deze zomer liquiditeitsproblemen, en wat doen dan de banken?

Meer koeien betekent meer melk, bij een melkprijs die 5 cent onder de kostprijs ligt. Hierdoor ontstaan in de loop van de zomer liquiditeitsproblemen op het gros van de bedrijven. Voorheen bood de bank dan meestal de helpende hand. De rekening-courant werd bijgefinancierd en omgezet naar een langlopende lening. Maar de bank kijkt nu niet alleen meer naar zekerheid. Betalingscapaciteit, ­reserveringscapaciteit en rendabiliteit zijn bepalend. Bijfinancieren gaat zomaar niet. En wat dan? Rekeningen laten liggen op de schoorsteenmantel?

Juist nu minder melk leveren en reserves ontzien

Juist nu zijn er redenen minder melk te leveren, zodat eventuele reserves niet maximaal hoeven te worden aangesproken. Reserves die straks aangesproken kunnen worden om stallen vol te mogen houden of vol te krijgen.

De nuchtere houding van veel melkveehouders was in het verleden een goede besluitbasis. Waarom reageren zo veel melkveehouders juist dit jaar niet meer nuchter op onzekerheden? Angst heeft de regie, zo lijkt het. Vaak ben je te bang.