Meer gedoe vóór bouw

Schets op keukentafel en sigarendoosberekening van aannemer zijn vervangen door de bedrijfsontwikkelingscheck.

Nog maar een paar jaar terug waren een keukentafelschets en een sigarendoosberekening voldoende om een financiering te krijgen voor de bouw van een melkveestal. En als de bank dan meedeed, stelde de rest niet zoveel meer voor. Een aannemer zorgde voor een tekening en vroeg bij de gemeente een bouwvergunning aan. Met een beetje mazzel kon je na zes weken bouwen.

Inmiddels is het traject vóór de bouw van een nieuwe stal complexer. Er moet eerst groen licht zijn voor financiering en vergunningen; ook de gevolgen qua mestwetgeving moeten duidelijk zijn. Pas dan kan het uitgraven van de bouwput starten.

Financiering, vergunningen en effecten van de mestwetgeving hebben invloed op elkaar. De melkveehouderij is van oudsher een tak met voldoende zekerheden voor de bank. In de praktijk liep en loopt een bank geen risico. Het totale vermogen van een bedrijf dekt de financiering immers ruim af. Tegenwoordig kijken banken echter naar verdiencapaciteit. Als ondernemer ben je bezig om geld te verdienen. Stille reserves opeten is geen ondernemersactiviteit. Je moet als boer aantonen dat na de investering voldoende geld verdiend wordt om een gezond bedrijf te blijven. Uitgangspunten zijn een begrote melkprijs van 34 tot 35 cent voor de lange termijn met de resultaten uit het verleden vertaald naar de toekomst.

Vooraf de totale bouwkosten schatten is vaak lastig. Ik hoor zelden een veehouder die vertelt dat de kosten zijn meegevallen. Vaak wijzigen tijdens de bouw nog zaken of zijn aspecten in de investeringsraming vergeten. Bouwen met een correct investeringsoverzicht en een scherpe budgetbewaker valt nooit tegen. Binnen budget bouwen straalt richting de bank professionaliteit uit en voorkomt lastige gesprekken.

Over het aanvragen van de benodigde vergunningen kunnen we wel een boek schrijven. De aanvraag van een Nb-vergunning en een PAS die nog komt, maakt de zaak veel ingewikkelder. Maar waar blijven we als zelfs de milieueffecten van een weidende koe of uitrijden van drijfmest in beeld gebracht moeten worden? Het zoeken naar de invloeden van veehouden op Natura 2000-gebieden is een sport geworden. Binnen de geldende wetgeving is het zoeken naar een uitbreidingsmogelijkheid die uiteindelijk ook is te vergunnen.

Nu het quotum verdwijnt, zoekt men de begrenzing van groei in de melkveehouderij vooral in de mestwetgeving. Mestverwerkingsplicht, mestplaatsingsruimte, fosfaatreferentie, noem maar op. Alle effecten rond het stelsel Verantwoorde groei melkveehouderij moeten duidelijk zijn om in de toekomstige situatie ook weer een juiste vertaling te maken naar een financieel plan.

Waar vroeger een schets gemaakt werd aan de keukentafel en op een sigarendoos uitgerekend werd wat de investering zou bedragen, beginnen we nu met het maken van een bedrijfsontwikkelingscheck om te bepalen welk knelpunt het eerst opgelost moet worden.

Kortom, bouwen is meer dan je plan in beton storten.