Weidegang wettelijk vastleggen is bizar

Een culturele wens van koe in de wei kun je moeilijk bij wet verplichten.

Een aantal linkse partijen wil dat er een wettelijke verplichting tot weidegang komt. Van 1 april tot 1 oktober, 120 dagen en minimaal 6 uur per dag, hetzelfde schema als ook de zuivelcoöperaties hanteren voor de toeslag op weidegang.

Verzet tegen grootschalige melkveehouderij

De achtergrond is duidelijk, er is maatschappelijke druk om de koe in de wei te houden, om velerlei redenen. De eerste is dat het mooi zou staan, de tweede is dat het goed zou zijn voor het dierenwelzijn. En dan is er nog een reden op de achtergrond: verzet tegen grootschalige melkveehouderij. Met verplichte weidegang is het immers lastig om 500 of 1.000 koeien in één stal te houden. Zo’n verplichting houdt dus mogelijk de ontwikkeling naar al te intensieve rundveehouderij tegen.

Romantische beeld

Op die eerste reden is nogal wat af te dingen. Eén koe in de wei is mooi en romantisch, een koppel van tien misschien nog mooier. Maar, een kudde van 100 of 200 op een kleine kavel correspondeert bepaald niet met het romantische beeld. Al jaren staat elke zomer langs de A28 bij Hoogeveen een grote kudde koeien op een klein landje aan de maatschappelijke wensen te voldoen. Het levert de boer ongetwijfeld de begeerde toeslag op, maar zo was het niet bedoeld.

Weidegang bij wind en regen

De tweede reden is dierenwelzijn. Ik geloof direct dat het welzijn van de koe erop vooruitgaat als ze op een mooie voorjaarsdag in het jonge gras mag rondlopen, maar of dat bij regen en wind of 30 graden ook zo is, is maar de vraag. Eigenlijk weet ik het antwoord wel. Ik ken stallen waar het dierenwelzijn hoog is, en ook wel stallen waarbij ik daarover twijfels heb. Kortom, het is allemaal niet zo duidelijk.

Betalen voor weidemelk

Wat wel duidelijk is, is dat er een groep consumenten is die extra wil betalen voor weidemelk, en op die groep is de weidegangpremie dan ook gericht. Prima, hoe meer rendabele deelmarkten, hoe hoger de gemiddelde melkprijs.

Zomerstalvoedering heeft kosten- en milieuvoordelen

We weten uit allerlei onderzoek, en uit de ervaringen van boeren, dat zomerstalvoedering kosten- en milieuvoordelen heeft. En dat het dus niet zo gek is dat steeds meer koeien permanent op stal staan. LTO beweert in een persbericht dat het allemaal meevalt, en dat de trend naar meer permanent opstallen is omgebogen, maar ik geloof het niet. Met steeds grotere koppels en strengere milieueisen heb je een steeds hogere weidetoeslag nodig om de ontwikkeling te keren.

Culturele wettelijke verplichting

Dat de mogelijkheid tot weidegang een onderdeel wordt van het fosfaatbeleid, daar is wat voor te zeggen. Maar wettelijk vastleggen, iets cultureels, het is nogal bizar. Staphorster klederdracht is ook mooi, en misschien goed voor het welzijn. Ik kan me zelfs voorstellen dat de gemeente een premie geeft aan klederdrachtdragers. Maar dat is nog geen reden om het bij wet verplicht te stellen.