Stal op tijd klaar voor paaskuikens

Verlichting, ventilatie, verwarming … de hele stal van Sjaak Mocking gaat op de schop. Wat de Noren niet kunnen leveren aan de Nederlandse veehouder in Noorwegen, wordt vanuit Nederland ingevlogen.

Vorig jaar maart verhuisde Sjaak Mocking met zijn gezin van een melkveebedrijf met een grupstal naar een groter en moderner bedrijf met een ligboxenstal en een melkrobot in de Noorse provincie Nord-Trøndelag. Nieuw voor hem is de vleeskuikenstal en het contract met Nortura met de verplichting om jaarlijks 120.000 slachtkuikens te leveren. Ondertussen zijn dat er 140.000. Best spannend voor een melkveehouder, die tot voor kort alleen een paar kippen in zijn achtertuin had. Mocking: “We gaan het gewoon doen en zien wel waar we tegenaan lopen.”

Stoken voor de mussen

Al vrij snel dienden de eerste problemen zich aan. Zo stond de luchtvochtigheidsmeter altijd op 61 procent. Het was onduidelijk of te veel of te weinig werd geventileerd. Te veel ventilatie zorgt voor een hoge energierekening. Bij te weinig ventilatie is er kans op een nat strobed met mogelijke gevolgen voor de gezondheid van de kuikens. Ander gevolg is een slechte luchtkwaliteit door te hoge waarden CO2 (koolstofdioxide) en NH3 (ammoniak). Allemaal zaken die opgelost dienen te worden, zeker gezien de aangescherpte dierenwelzijneisen. Andere mankementen zijn een weegschaal die het niet doet en een slecht werkende schuifpoort.

Nederlandse stal en service

De inrichting van de stal is in 2008 geleverd door Fancom en VDL. Mocking zocht contact met de Noorse leverancier. Dat liep op niets uit, dus werd rechtstreeks contact gelegd met Fancom in Nederland. Samen met collega en buurman Johan Petter Bergin, die dezelfde stalinrichting heeft, besloten hij Nederlandse technische service naar Noorwegen te halen. Doel: de stal nakijken en in orde maken, zodat deze voldoet aan de nieuwste regels en de maximale bezetting van 36 kilo levend gewicht per vierkante meter mag hebben. Eind februari vloog Kick van der Voort, sinds tweeënhalf jaar werkzaam bij Fancom als customer support engineer, met collega Mark Janssen naar Namsos. Zij waren een midweek bij familie Mocking te gast. Van der Voort: “Wij reizen regelmatig naar klanten, meestal om de installateur te ondersteunen. Het is altijd interessant om boeren te bezoeken. Je ziet dat er over de hele wereld verschillende typen boerenbedrijven zijn. In Noorwegen zijn dat relatief kleine bedrijven, die toch een goede boterham verdienen. Sjaak Mocking had geen goed overzicht in de installatie op zijn nieuwe bedrijf. Wij hebben de installatie voor hem onderzocht en de werking ervan uitgelegd. Tevens hebben we hem verteld waar hij op kan letten om met deze installatie goede resultaten te krijgen.” Ook hebben de Fancom-medewerkers de verlichtingsinstallatie aangepast om te kunnen voldoen aan de wettelijke lichtnormen. Hierbij is gekozen voor dimbare verlichting, die met een lichtklok in de F37-ventilatiecomputer de lichthoeveelheid op de dieren afstemt. De weegschaal stond niet goed afgesteld en doet het ook weer. “Het was enerverende week, doordat de onderdelen pas eind van de week geleverd werden en wij de laatste nacht tot in de kleine uurtjes hebben moeten werken om alles op tijd af te krijgen. Maar een tevreden klant, dat is waar het om draait”, zegt Van der Voort.

Ketel eruit, oven erin

Eenmaal bezig besloot Mocking de hele stal aan te pakken. De oude schuifpoort wordt vervangen door een nieuwe roldeur. Ook de vloerverwarming die gestookt wordt door een aparte ketel, moet eraan geloven. Mocking: “Het afgelopen jaar is de monteur te vaak langs geweest om allerlei storingen te verhelpen.” Ook de twee automatisch gestuurde gaskanonnen hebben extra kosten opgeleverd. Andere nadelen zijn een hoger CO2-gehalte en hoge luchtvochtigheid door vrijkomende waterdampen. Nu staat er een DE Dietrich-oven met een capaciteit van 220 kW. De oude ketel leverde maar 70 kW en de gaskanonnen elk ook 70 kW. Mocking: “De CO2-waarde lag altijd boven 3.000 ppm (parts per million). Volgens de nieuwe richtlijnen moet je daar beneden blijven. 16 april zijn de kuikens geleverd en heb ik de waarde weer gemeten. Die kwam onder 1.000.” De nieuwe ribbenverwarming is een stalen pijp met ribben. In totaal ligt er 200 meter van deze leidingen door de stal.