Zeker weten?

Onderzoek moet kennis opleveren. Te vaak zie je dat veronderstellingen als waarheid gaan gelden. De tamtam en de klok en klepel zijn onderzoekers niet vreemd.

Kennis over klauwgezondheid is deels gebaseerd op ervaring en niet altijd op wetenschappelijk onderzoek. Als er al resultaten uit onderzoek bestaan, dan zijn deze in een aantal gevallen van matige kwaliteit. Het is daarom altijd zaak om te kijken naar hoeveel dieren opgenomen zijn in het onderzoek en waar en onder welke omstandigheden de proef uitgevoerd is, alvorens de resultaten te interpreteren.

Ik las bijvoorbeeld onlangs over een proef over voetenbaden en verschillende middelen. Helaas was de proef uitgevoerd op één bedrijf ergens in Scandinavië en waren in elke groep maar zestien dieren aanwezig. Kortom, als twee dieren meer of minder reageren op een behandeling is dit een verschil van 12,5 procent. Vervolgens kun je je afvragen of deze resultaten één op één zijn over te nemen voor een bedrijf in Nederland, omdat waarschijnlijk het ras, management en productieniveau verschillend zijn.

Biologische relevantie

Een ander probleem is vaak het hoge tamtam- of klok-en-klepelgehalte tijdens de interpretatie van onderzoeken. Vaak zijn significante verschillen te melden. Significant is echter niets anders dan wat een statistisch programma maakt van een brei aan data. Belangrijker is of gevonden verschillen ook echt relevant zijn in de praktijk. Dit noemen we ook wel de biologische relevantie. Je kunt bij grote aantallen dieren in een proef, bijvoorbeeld 1.500 koeien behandelen met een nieuw middel tegen mortellaro, een significant verschil vinden tussen behandelde en onbehandelde poten. Stel dat dit verschil maar 1 procent is, dan betekent dit een verbetering bij 1 van de 100 koeien.

Hypothese wordt waarheid

Verder gebeurt het ook weleens dat iemand een hypothese de wereld inslingert. De volgende persoon vindt die aannemelijk en beschouwt deze als een waarheid. Hij vertelt dit aan de daaropvolgende persoon, en voordat we het weten is een hypothese na een tijdje een algemene waarheid.

Een goed voorbeeld daarvan is pensverzuring en de relatie met bloedingen in de zool. In 1989 is hierover een overzichtsartikel gepubliceerd met mogelijke oorzaken die het verband tussen deze twee fenomenen probeerden te verklaren. Enkele jaren later is het ineens, zonder veel aanvullend onderzoek, ‘de waarheid’. Vraag nu echter eens aan degene die klakkeloos vertelt dat pensverzuring zoolbloedingen veroorzaakt wat het exacte mechanisme is. Dan zijn er niet veel die dit goed kunnen verklaren. De klok en de klepel!

Vijf groepen studenten

Vandaar dat we zelf ook steeds op zoek zijn naar antwoorden. Een goed begin zijn de vijf groepen studenten van CAH Dronten, die samen met ons gestart zijn met een aantal interessante praktijkonderzoeken. Het gaat om klauwgezondheid en jongvee, liggedrag en transitiemanagement en het effect op klauwgezondheid, en obstakels voor u om actief met klauwgezondheid aan de slag te gaan. Wellicht dat de studenten u ook benaderen om mee te werken en ons zo te helpen van hypothese tot zeker weten.