Kamer komt met suggesties over fosfaatrechten

De Tweede Kamer is met een schriftelijke vragenronde officieel begonnen met de behandeling van het wetsvoorstel fosfaatrechten.

De vragen zijn divers, net als sommige creatieve oplossingsroutes. De compensatie van grondgebonden en biologische bedrijven is een belangrijk punt voor SP, PvdA en ChristenUnie.

Carla Dik-Faber (CU) vraagt staatssecretaris Martijn van Dam (Economische Zaken) of hij alle wetten voor de melkveehouderij die gericht zijn op het verminderen van het mestoverschot in één wet kan vatten, zodat er duidelijker beleid komt.

Doel fosfaatrechten

VVD, SGP, ChristenUnie en CDA zijn kritisch over het doel dat het kabinet heeft met de fosfaatrechten. Aan de vraagstelling is te zien dat ze twijfelen of de fosfaatrechten daadwerkelijk alleen worden ingevoerd om de omvang van de sector te begrenzen vanwege de derogatievoorwaarden, of dat er nog een ander doel is.

VVD’er Helma Lodders wil van Van Dam weten waarom productiebegrenzende maatregelen een bijdrage leveren aan de realisatie van milieudoelen voor het grond- en oppervlaktewater, en of de invoering van fosfaatrechten ook een breder doel heeft. Dik-Faber is kritisch over de voorwaarden duurzaamheid en dierenwelzijn voor de uitgifte van fosfaatrechten uit de fosfaatbank. “Dit zijn immers geen doelen van dit wetsvoorstel”, vindt de politica. PvdA’er Dikkers ziet dit juist als kans om de sector te verduurzamen.

SGP: wet niet nodig

SGP’er Elbert Dijkgraaf zegt dat de fosfaatrechten niet nodig zijn voor derogatie. Er zijn volgens hem voldoende bewijzen dat derogatiebedrijven de milieunormen halen, en dat fosfaat die door de melkveehouderij wordt geproduceerd niet de oorzaak is van het hoge fosfaatgehalte in het oppervlaktewater. Hij vindt dat Van Dam in Brussel beter zijn best moet doen om de Nederlandse oplossing met mestverwerking en export van fosfaat naar fosfaatarme gebieden uit te leggen.

CDA’er Jaco Geurts pleit voor simpelere regelgeving op basis van grondgebondenheid, waarbij de fosfaatrechten niet ook nog op het bord van de melkveehouder terechtkomen.

Juridische houdbaarheid

Veel Kamerleden zijn bezorgd over de juridische houdbaarheid van het afromen van de fosfaatrechten; zowel de generieke afroming als de afroming bij transacties. Kamerleden volgen de kritiek van de Raad van State dat hier sprake is van inbreuk op het eigendomsrecht. Zeker wanneer de fosfaatproductie weer onder het plafond zit, zetten Kamerleden vraagtekens bij de juridische houdbaarheid van afroming. Meerdere partijen vinden dat de afroming moet stoppen, als de productie onder het fosfaatplafond zit.

De peildatum van 2 juli 2015 wordt ook als knelpunt gezien. CU en CDA vragen of een referentieperiode geen betere oplossing is dan een referentiedatum. Dan is het probleem met uitgeschaard vee ook opgelost.

Effect voor vleesveehouders

Het effect van het wetsvoorstel voor andere sectoren baart Kamerleden ook zorgen. Ze willen duidelijkheid over het effect van de wet voor vleesveehouders, die volgens meerdere fracties buiten de wet moeten worden gehouden. VVD vindt het niet gepast om in dit wetsvoorstel ook de mogelijkheid te maken om te korten op pluimvee- en varkensrechten, zonder eerst met deze sectoren te overleggen.

Het ministerie zal de vragen naar verwachting binnen 2 weken beantwoorden.