Volop interesse in handel melkveefosfaat

Melkveehouders, bemiddelaars- en accountantskantoren zijn volop bezig met de handel in opties op melkveefosfaatrechten. Het aantal daadwerkelijk afgesloten transacties is echter nog beperkt. De gemiddelde prijs is €100 per kilo fosfaat. Dat is omgerekend circa €4.000 per koe, uitgaande van 40 kilo fosfaatproductie per koe. De gehanteerde overschrijfdatum is 1 januari 2017.

Melkveefosfaatrechten zijn er nog niet, maar de vraag is er al volop. Diverse makelaars-, bemiddelings- en accountantskantoren laten weten al veelvuldig te zijn gebeld door collega’s en melkveehouders die op zoek zijn naar melkveebedrijven die stoppen of bezig zijn hun bedrijf af te bouwen. Dit daags nadat staatssecretaris Martijn van Dam (EZ) bekendmaakte hoe hij een stelsel van melkveefosfaatrechten wil invoeren.

Daadwerkelijke handel in de nog in te voeren productierechten voor melkveehouders is nog niet mogelijk. Melkveehouders onderling maken afspraken over overname van fosfaatrechten die nog moeten worden toegewezen. Deze afspraken worden mondeling gemaakt of vastgelegd in een intentieverklaring, waarin het aantal rechten (een recht is een kilo fosfaat), prijs en overschrijfdatum staan vermeld. Volgens Lubbert van Dellen, directeur Food & Agri bij Accon avm is de gemiddelde prijs €100 per kilo melkveefosfaat. Dat is omgerekend circa €4.000 per koe, uitgaande van 40 kilo fosfaatproductie per koe.

€87,50 tot €125 per kilo melkveefosfaat

Frank Evers bemiddelt in productierechten en zegt tientallen telefoontjes per dag te ontvangen van melkveehouders. Evers: “Boeren tasten de markt af en oriënteren zich op de mogelijkheden”. Volgende week sluit Evers een eerste transactie tussen twee melkveehouders. “Deze twee boeren kennen elkaar heel goed. De een bezit heel veel jongvee en wil een deel van de verwachte rechten overdragen aan de ander, per 1 januari 2017.” De afspraken voor overname van de te verwachte toegekende rechten zullen worden vastgelegd en geborgd. Evers gaat uit van een prijs van €3.500 tot €5.000 per koe. Dat is omgerekend €87,50 tot €125 per kilo melkveefosfaat. Fosfaatrechten worden uitgedrukt in euro’s per kilogram fosfaat.

Bemiddelaar Erik Peters van Farmel zegt ook dat er veel interesse is voor melkveefosfaatrechten. Inmiddels heeft hij enkele transacties afgesloten. De richtprijs die hij afgeeft is €5.000 per koe à 43 kilo fosfaat. Dat komt neer op €116 per kilo melkveefosfaatrecht.

Het aanbod van opties op melkveemestrechten is minder groot dan de vraag. Als er aanbod is dan zijn het melkveehouders met overvolle stallen die van enkele koeien af willen. Zij bieden deze aan als fosfaatrecht. Ook stoppers melden zich, evenals boeren met veel jongvee.

Prijs zal niet snel oplopen

Ook al is de vraag van melkveehouders groot, de verwachting is niet dat de prijs van fosfaatrechten snel zal oplopen. De financiële ruimte van melkveehouders is nu minder groot dan pakweg een half jaar geleden. Dit komt door de matige melkprijs. Het vooruitzicht is dat de melkprijs op korte termijn niet zal stijgen. Lubbert van Dellen: “Het is mogelijk na de zomer dat melkveehouders meer financiële armslag krijgen. Maar ik verwacht sowieso niet dat de druk op de prijs van fosfaatrechten heel groot zal zijn”. Behalve een lagere melkprijs, hebben melkveehouders te maken met hoge afzetkosten voor mest en een hoge grondprijs. Van Dellen: “De beperkte financiële ruimte die ze hebben, moeten de boeren verdelen over kosten voor grond, mest en fosfaatrechten. Dat gegeven zal de vraag en prijs naar fosfaatrechten eerder drukken dan doen stijgen.”

Van Dellen benadrukt dat het nog onduidelijk is hoe lang melkveefosfaatrechten van kracht zijn. Dit hangt af van de afspraken die Van Dam zal maken in Brussel over de voorwaarden van de nieuwe derogatie en het fosfaatplafond. “De onduidelijk over het termijn van melkveefosfaatrechten tempert de vraag en dus ook de prijs”, verwacht Van Dellen.

Inhouding bij niet leveren

Handel in opties op fosfaatrechten vindt al plaats sinds voormalig EZ-staatssecretaris Sharon Dijksma op 2 juli 2015 bekendmaakte melkveefosfaatrechten te willen invoeren.

Van Dellen merkte destijds op dat fosfaatrechten ook al onderdeel zijn van de aankoop van een melkveebedrijf. “Worden de rechten niet meegeleverd, dan volgt een inhouding. Dat wil zeggen dat een bepaald bedrag wordt ingehouden op de verkoopprijs of een aanvullende overeenkomst, om achteraf als nog de toegekende fosfaatrechten te leveren.”

Ook banken reserveren al geruime tijd een bepaald bedrag voor mogelijke aankoop van de productierechten. Zij gaan ook uit van een waarde tussen €2.500 en €7.500 per koe.