Zuivel kan leren van omgaan met volatiliteit bij olie en graan - Foto: Anne van der Woude RundveeAchtergrond

‘Zuivel kan leren van omgang met volatiliteit bij olie en graan’

Volatiliteit in de melkveehouderij wordt wereldwijd gezien als moeilijk te managen. Maar dat valt mee, hielden experts de melkveehouderij en zuivel voor tijdens de World Dairy Summit in Rotterdam.

Volatiliteit is nog steeds een vrij nieuw en ongewoon verschijnsel voor de melkveehouderij. Dat geldt niet alleen voor de Europese melkveehouderij, maar ook in veel andere landen en regio’s. Volatiliteit wordt algemeen gezien als bedreigend en moeilijk te managen. Toch valt er mee te leven, hield een aantal experts de melkveehouderij en zuivel voor tijdens de World Dairy Summit in Rotterdam.

Mechanismen ontwerpen om marge te beschermen

Om dat te bewijzen, had Kevin Bellamy, marktanalist van Rabobank International een consultant uit de olie-industrie meegenomen. Nieuw-Zeelander Ian Palliser beschreef hoe deze bedrijfstak eind jaren 80 plots werd overvallen door een heftig volatiele markt. Weg waren de tijden dat gespecialiseerde cijferaars langetermijnvoorspellingen konden doen over trends in de olieprijsvorming. De spotmarkt dicteerde opeens wat er gebeurde, aldus Palliser. Het kostte bedrijven tijd om zich aan te passen aan de nieuwe omstandigheden, want ze moesten mechanismen ontwerpen om hun marge te beschermen. Ook gingen ze geleidelijk aan meer gebruik maken van de termijnmarkt om het risico van onverwachte prijsschommelingen af te dekken.

Bedrijf dat wil verdienen, kan niet alle risico’s afdekken

Niet alle risico’s zijn echter af te dekken, zeker niet voor bedrijven die ook nog iets willen verdienen in een sterk bewegende markt. Vergeleken met enkele decennia geleden is de volatiliteit op markten nu ook nog eens veel groter. Daarover vertelde Christian Tylinski, werkzaam bij de afdeling risk management van grondstoffenreus Cargill. De combinatie van een sterk groeiende wereldbevolking, een afnemend landbouwareaal, krimpende (interventie-)voorraden bij overheden en snel werkende informatietechnologie kunnen de tarwemarkt van het ene op het andere moment doen exploderen. In een tijdsbestek van luttele minuten na het bekend worden van oogstramingen van het Amerikaanse ministerie van landbouw kunnen noteringen stijl omhoog klimmen of diep vallen. Dit wordt nog versterkt door de grote hoeveelheid speculatief geld dat boven de markt zweeft. Volgens Tylinski is 70% van het geld dat rondgaat op de beurs van Chicago (Cbot) afkomstig van onder meer hedgefondsen.

Steeds meer beweging in noteringen zuivelmarkt

Zo erg is de situatie (nog) niet op de zuivelmarkt, maar er is de laatste jaren dus wel meer beweging in de noteringen. Sommigen beweren dat dit niet alleen komt door het vrijmaken van markten, zoals in de EU, maar ook door de komst van internetplatformen als de GDT-beurs van Fonterra. Palliser bestrijdt dit laatste. Volgens hem maakt de GDT de al langer bestaande volatiliteit alleen maar beter zichtbaar.

Boeren zelf kunnen grotere buffers opbouwen en waar mogelijk de productie aanpassen

Voor zuivelbedrijven en melkveehouders is het in ieder geval zaak zich er beter tegen te wapenen, vinden zowel Bellamy als zijn gastsprekers. Voor verwerkers kan dat enerzijds door marktsignalen sneller door te geven aan de producenten (de boer), anderzijds kan het door termijnrisico’s meer af te dekken. Boeren zelf kunnen het laatste doen, grotere buffers opbouwen en waar mogelijk de productie aanpassen. Onvoorspelbare markten gaan voorlopig niet weg.

Een overzicht van alle melkprijzen vind je op boerderij.nl/markt.

Beheer
WP Admin