Kamer wil details Brussels overleg fosfaatrechten

Verbazing, verbijstering en teleurstelling. Dat zijn de woorden die Tweede Kamerfracties gebruiken in hun schriftelijke reactie naar staatssecretaris Martijn van Dam over de wijzigingen van het wetsvoorstel fosfaatrechten.

Diverse fracties zijn zeer bezorgd over de gevolgen van deze wijzigingen voor het behoud van derogatie voor Nederland. Ze vragen Van Dam met een scenario te komen als Nederland de derogatie verliest. Toen deze vraag in een eerdere ronde werd gesteld, antwoordde Van Dam nog dat dit niet aan de orde is, omdat hij er vanuit gaat dat de derogatie behouden kan blijven.

Wantrouwen over onderhandelingen

Kamerfracties tonen veel wantrouwen over de onderhandelingen in Brussel over het wetsvoorstel, nu de Commissie op zo’n laat moment meldt dat het voorstel niet aan de eisen voor staatssteun voldoet. VVD, SP, D66, CDA, ChristenUnie, GroenLinks en SGP willen duidelijkheid over de onderhandelingen in Brussel. Ze willen tot in detail weten wanneer welke gesprekken er zijn gevoerd tussen het ministerie en de Europese Commissie op dit onderwerp.

VVD wil weten waarom het ministerie voor de huidige werkwijze, met notificatie in Brussel bij het moment van publicatie van het wetsvoorstel, heeft gekozen, in plaats van te werken volgens het advies van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De VVD wil weten waarom het rechtenstelsel nodig is voor het behouden van de huidige derogatie, wanneer het niet mag ingezet worden om te voldoen aan de voorwaarden van die derogatie, terwijl dit wel het doel is van het rechtenstelsel.

Praktische vragen van boeren

De wijziging roept veel praktische vragen op. Zo willen Kamerleden weten wanneer boeren te horen krijgen hoeveel fosfaatrechten ze per 1 januari 2018 krijgen. PvdA is bezorgd dat er op die datum veel in fosfaatrechten gehandeld zal worden en dat systemen het niet aan kunnen, met mogelijk veel boetes tot gevolg omdat boeren niet aan de wet voldoen. Ook willen partijen weten hoe hoog de generieke korting wordt, nu er in 2017 niet kan worden afgeroomd.

Uitstel verhandelbaarheid fosfaatrechten

De Kamer is zeer bezorgd over de gevolgen van uitstel van de wet voor de fosfaatproductie. PvdA, SP en GroenLinks zoeken naar een oplossing om de wet toch per 2017 van kracht te maken. Ze pleiten voor het niet verhandelbaar maken van de rechten in 2017. Ze vragen Van Dam of dit het probleem van de staatssteun wegneemt, omdat de fosfaatrechten dan geen waarde krijgen. Hiermee zouden de rechten wel in 2017 ingevoerd kunnen worden, waarmee de fosfaatproductie al wel verlaagd kan worden. Van Dam zei eerder al dat dit niet kan.

SGP wil nieuw totaalpakket met maatregelen

SGP is voorstander van een nieuw totaalpakket met een nieuw actieprogramma met maatregelen om op basis van metingen van de waterkwaliteit, met een goed onderbouwde derogatie en het niet laten meetellen van de fosfaatexport naar landen met een fosfaattekort. Ook wil SGP seizoensafhankelijke pieken in de fosfaatproductie niet mee laten tellen in het fosfaatplafond en de nationale envelop van 23 miljoen euro voor reductie van de fosfaatproductie inzetten. Een tijdelijk rechtensysteem kan dan als sluitstuk fungeren, vindt SGP.