Dijksma onder druk: grondgebondenheid toch in wet

Staatssecretaris Sharon Dijksma moet de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) waarmee ze de grondgebondenheid van de melkveehouderij wil regelen, toch opnemen in de melkveewet. De Eerste Kamer dwong de staatssecretaris hiertoe.

Waar staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken met enig gemak de AMvB grondgebonden melkveehouderij door de Tweede Kamer loodste, had de politica in de Eerste Kamer meer moeite. De senatoren voerden de druk flink op door te dreigen met het afkeuren van de AMvB, (stuiten) waardoor er alsnog geen regels voor de grondgebondenheid zouden komen.

Ingestemd met lege melkveewet

De Eerste Kamer voelt zich niet netjes behandeld door Dijksma. De melkveewet moest vorig jaar met grote spoed door de Eerste Kamer, om de derogatie veilig te stellen. De senatoren stemden schoorvoetend in met een – volgens velen – lege melkveewet. Unaniem werd een motie van SP-senator Geert Reuten aangenomen waarin wordt gevraagd de inhoud van de AMvB ook op te nemen in de wet. Vervolgens liet Dijksma de Kamer erg lang wachten en kwam ze met een AMvB en niet met een wetsvoorstel.

Partijen overwegen blokkade wet

De Eerste Kamer dreigde met harde stappen. Een vijfde van de Kamer, vijftien leden, kan de AMvB stuiten. Dat betekent dat de grondgebondenheid niet doorgaat en dat Dijksma terug moet naar de tekentafel om een wetsvoorstel te schrijven. Dijksma benadrukte eerder in de Tweede Kamer al dat dit een risicovol traject is, omdat het helemaal niet zeker is of er dan voor 1 januari 2016 een wet is. Verschillende fracties vinden dit een zwak argument. Vorig jaar was er met de melkveewet net zoveel haast en dat lukte ook.

De spanning in de Eerste Kamer nam toe, toen OSF, GroenLinks, SP en Partij voor de Dieren aangaven dat ze de overwegen de AMvB tegen te houden. Daarmee zijn er precies vijftien zetels.

Geen zekerheid over datum

Dijksma zegde toe om de inhoud van de AMvB op te nemen in een wetstekst. “Maar meer dan een één op één overname van de AMvB kan ik niet bieden”, zei Dijksma. Ze is gebonden aan het coalitieakkoord tussen PvdA en VVD in dit gevoelige dossier. Toezeggen dat het wetsvoorstel ook 1 januari in kan gaan, of dat het wetsvoorstel voor 1 september bij de Eerst Kamer ligt, kan ze niet. “Ik kan mijn uiterste best doen om dit te realiseren, maar ik ben ook afhankelijk van anderen hierbij”, zegt Dijksma, verwijzend naar de Raad van State en de Tweede Kamer die het wetsvoorstel eerst moet behandelen.

Ruime meerderheid

Uiteindelijk was het de SP die de spanning uit de lucht haalde. Reuten ging akkoord met de toezegging van Dijksma. Daarmee rolt de bal ook gelijk de andere kant op: met steun van CDA, D66 en ChristenUnie is er een ruime meerderheid voor de AMvB.

Melkveehouders moeten zich dus vanaf 1 januari gaan houden aan de nieuwe regels voor grondgebondenheid. Of dit tegen die tijd dan in de wet zelf, of in de AMvB wordt geregeld, maakt niet zoveel uit. De boer moet zich er aan houden.