Mooie Marchigiana’s, geen wow-factor

Met veertig fokkers is het Marchigiana-stamboek maar een kleintje, zeker op de Nationale Vleesvee Manifestatie (NVM). Daar nemen zeven fokkers op 17 oktober deel aan de derde nationale keuring van het stamboek. Voor een klein stamboek is het natuurlijk lastig het neusje van de zalm in de ring te krijgen.

Allemaal hobbyisten

Nestor van het stamboek Bertus ter Maat: “We zijn bijna allemaal hobbyisten en niet iedereen heeft de tijd of de ambitie om met zijn dieren te reizen. Ik doe graag weer mee nu het nog kan, maar het zou me verbazen als een van mijn dieren kampioen wordt.”

Meedoen om te winnen

De fokker in Halle (Gld.) vervolgt: “Natuurlijk doe je mee om te winnen, maar ik weet ook dat mijn dieren deze editie waarschijnlijk niet dat beetje extra kunnen brengen om voor een topklassering te kunnen gaan. Mocht dat wel gebeuren, zou me dat toch een dubbel gevoel geven. Misschien gun ik het stamboek liever kampioenen die wat meer extra klasse uitstralen en meer het excellente benaderen.”

Veestapel werd gehalveerd

Niet dat er kwalitatief slechte koeien in zijn wei lopen, maar ze kunnen op dit moment niet helemaal in de top mee, vindt de fokker zelf. Terwijl hij tijdens de vorige keuringseditie nog met een aantal kampioenstitels naar huis ging. Maar ondertussen heeft hij zijn kampioenskoe Romy met nog een aantal goede dieren naar Duitsland verkocht, waarmee zijn veestapel werd gehalveerd. “Romy was een mooie, complete koe die wel heel goede mannelijke nakomelingen heeft gegeven, maar waarvan de vrouwelijke nakomelingen niet helemaal die extra klasse konden brengen.”

Victoria werd twee jaar geleden nog reservekampioen. De rug en bilspier zijn volgens Ter Maat net onvoldoende ontwikkeld.
Foto’s: Henk Riswick

Kritische blik is nodig

Wat er nog in Halle loopt zijn mooie correcte Marchigiana’s, maar ze missen de wow-factor. Die kritische blik van de fokker geldt niet alleen voor zijn eigen koeien, hij heeft een duidelijke mening over het ras: “Een fokker die niet kritisch naar zijn dieren kijkt, heeft als fokker ook niets te winnen en brengt zijn ras geen vooruitgang. Soms is het best lastig om alles een goed verloop te geven. Het huidige aanbod van Italiaanse stieren is maar pover. Daar zitten minder toppers bij dan een aantal jaar geleden.” Reden voor Ter Maat om te fokken met wat oudere, bewezen stieren in plaats van met een goedkoop net ingeschreven stiertje. Eerst nakomelingen zien, is zijn devies.

Harmonisch gebouwde koe

Op de wei wijst Ter Maat wat hij een harmonisch gebouwde koe vindt. De twee keuringsgangers die direct nieuwsgierig hun eigenaar bekijken, verschillen op het eerste gezicht niet al te veel. “Ik zie graag een evenredige bouw. Een Marchigiana hoort cilindrisch te zijn, dus met een voor- en achterhand die even zwaar zijn. Dat mist zij net”, wijst Ter Maat op Orione-dochter Victoria die twee jaar geleden nog reservekampioen werd.

De koe is niet alleen een tikkeltje zwaarder op de voorhand, ze mist ook iets lengte in de bilspier. “Die moet eigenlijk tot de hak doorlopen en niet te rond zijn. Een ronde bilpartij kan in de weg zitten bij het afkalven. En daar moeten we niet naartoe met al die discussies over keizersnedes.” Bionda (v. Palio) is de tweede koe die zich nadrukkelijk meldt en heeft wél die lange bil en – misschien nog belangrijker – een brede, rechte rug. Daar zetten zich kilo’s aan die niet in de weg zitten.

Bionda (v. Palio) is zeer correct met een lange bilspier, toch verwacht Ter Maat dat ze de kampioenstitel net niet redt.

Karakter is alles

Om aan keuringen mee te doen zijn niet alleen mooie koeien nodig. Ze moeten ook hanteerbaar zijn. Dat begint bij Ter Maat al direct na de geboorte. Hij fokt alle kalveren met de emmer op. “Dat is met die daarachter niet gelukt en dat merk je meteen. Veel afstandelijker dan de rest”, wijst hij naar de koe die uit de buurt blijft.

Handzaam zijn ze toch wel

De weken voor de keuringen staan de koeien en pinken dagelijks even vast op stal. In het vanghok wordt het lopen aan de hand geoefend. Voor de dieren is het volgens de fokker meer het trucje weer even door krijgen. Handzaam zijn ze toch wel. Zelfs zonder halster op de wei laten ze zich op stand zetten.

Een Marchigiana moet over een sterke rechte rug beschikken. Daar zitten veel kilo’s en die moeten gedragen worden.

Te diep scheren is niet mooi

De laatste dagen voor de keuring worden de dieren gewassen en geschoren en dik op stro gestald. “Dat scheren is nog een lastig klusje. Een Marchigiana zit heel kort in het haar, scheer je iets te diep dan komt die donkergrijze onderlaag naar boven en dat is niet mooi”, vertelt Ter Maat. Op vrijdagavond gaat hij met een collegafokker uit de Achterhoek richting Zwolle. Zaterdagochtend kan ook, maar een overnachting komt de rust ten goede. “We wassen ze vrijdagavond nog een keer. En omdat ze een nachtje kunnen wennen heb je zaterdagochtend rustige, opgedroogde dieren om de ring in te gaan.” Die rust is nodig. Volgens de fokker zijn Marchigiana’s soms stronteigenwijs. “Als ze iets in de kop hebben, lopen ze waar ze willen en sta je daar met al je voorbereidingen”, lacht hij.