RundveeAchtergrond

Beste invulling arbeid verschilt per melkveebedrijf

De melkveehouderij heeft vaker te maken met vreemde arbeid. De mogelijkheden zijn legio, bleek op de inspiratiedag Boerderij Melkvee XL.

Het invullen van de toenemende arbeidsbehoefte op melkveebedrijven kan op veel manieren. Van inzetten van Wajong-jongeren en Oost-Europeanen tot een hoge mate van automatisering. Het type bedrijf, en vooral de wensen en capaciteiten van de ondernemer zijn bepalend. Dat kwam naar voren tijdens de inspiratiedag Boerderij Melkvee XL over het thema arbeid, vorige week in Biddinghuizen.

Het onderwerp arbeid staat door de groei van melkveebedrijven in de belangstelling. Veel bedrijven zijn nog zoekende naar de beste invulling. Daarom organiseerde Boerderij een dag waarop melkveehouders konden leren van de ervaringen van collega’s en deskundigen.

Mogelijkheden om arbeid in te vullen

Metske Kloppenburg, directeur van Abiant Uitzendgroep, somde tijdens de inspiratiedag alle mogelijkheden op om arbeid in te vullen: vaste dienst, flexibel personeel/bedrijfsverzorging, ZZP en overige als Wajong, scholieren en stagiairs. Elke van deze opties heeft voor- en nadelen. Zo geeft eigen personeel continuïteit, maar zijn de financiële risico’s groter. Bovendien hebben ondernemers te maken met de Wet Werk en Zekerheid.

Op het bedrijf Berghorst in Dronten vertellen het bouwbedrijf, de voerleverancier en de dierenarts over aspecten rondom arbeid.

Loonkosten

Kloppenburg berekende dat de loonkosten voor een volwaardige arbeidskracht in alle gevallen rond € 40.000 per jaar liggen. Eigen personeel heeft weliswaar een lager brutoloon, maar van de 1.950 betaalde uren per jaar worden maar 1.600 uren daadwerkelijk gewerkt. Vakantie, feestdagen, kort verzuim, ziekte en scholing snoepen uren weg. Veruit het goedkoopst is de inzet van Wajong-medewerkers of scholieren, maar vooral die eerste categorie vraagt veel begeleiding en specifieke sociale vaardigheden van de ondernemer. Ook is de efficiëntie per gewerkt uur minder.

Werken met Wajong

Drie melkveehouders vertelden op de inspiratiedag hoe zij hun arbeidsbehoefte invullen. Melkveehouder Frank Toonen werkt op zijn bedrijf met 340 koeien in Meedhuizen (Gr.) met een vaste medewerker en een Wajong-kracht. In totaal voor 52 uur per week. De Wajong-medewerker kost € 5 per uur. “Je moet het niet voor financieel gewin doen.” Het vraagt veel aansturing en andere vaardigheden. In totaal is Toonen 0,7 cent per kilo melk kwijt aan vreemde arbeid. “Ons bevalt het prima, maar ik kan me voorstellen dat niet iedereen dit wil en kan.” Bij verdere groei van het bedrijf streeft hij naar een mix van geschoolde medewerkers en personeel voor het eenvoudige werk.

Jan Sebus Berghorst over zijn personeelsaanpak. De melkveehouder werkt met drie Roemenen die een eigen takenpakket hebben.

Tevreden met Roemenen

Jan Sebus Berghorst in Dronten (Fl.) melkt circa 700 melkkoeien. Hij werkt al jaren naar volle tevredenheid met eerst Polen en nu Roemenen. Zij zijn verantwoordelijk voor een aantal vaste dagelijkse werkzaamheden. Ze worden afgerekend op basis van afgesproken aantal uren, maar of ze er langer of korter of doen is hun eigen verantwoordelijkheid. Per jaar is hij tussen € 70.000 en € 75.000 kwijt aan arbeidsloon.

Communicatie is een nadeel, aldus de melkveehouder. “Maar de mensen werken goed en zijn heel loyaal.” Belangrijk is wel dat ze vaste werkzaamheden doen die goed worden uitgelegd en voorgedaan. “Je moet 100 procent zeker weten dat ze het goed begrepen hebben.” De mensen wonen op zijn bedrijf, wat de binding en inzetbaarheid tijdens piekmomenten beter maakt. Ook belangrijk: gun ze de mogelijkheid regelmatig naar huis te gaan en probeer in dezelfde familie mensen te vinden. “Als je de juiste familie hebt gevonden zijn ook broers of neven goede lui”, is zijn ervaring.

V.l.n.r.: Jan Sebus Berghorst, Frank Toonen, Ruben Tolboom (Boehringer Ingelheim), Wim Bos en Metske Kloppenburg (Abiant).

Maximale automatisering

Wim Bos in Zuidbroek (Gr.) kiest juist voor maximale automatisering. Hij heeft onder andere robots voor het melken, voeren, mest schuiven en heeft positiebepaling van koeien. Bos verwacht lagere kosten te hebben in vergelijking met personeel. “We hebben € 20.000 aan extra jaarkosten, maar besparen vijf uur per dag aan arbeid.” Automatisering kost hem in totaal 1,2 cent per kilo melk. Zijn visie is dat alle dagelijkse werkzaamheden op het bedrijf met 240 koeien over een langere periode door één persoon kunnen worden gedaan.

De hoge mate van automatisering past bij deze boer. “Communicatie met Oost-Europeanen lijkt me lastig en werken met Wajong-medewerkers is niets voor mij.” Automatisering geeft bovendien flexibiliteit in werk en privé en levert nuttige data op. Nadelen zijn er ook: het vraagt specifieke kennis en er is nooit echt rust op het bedrijf. “Dit past het beste bij ons bedrijf, maar het is zeker niet voor iedereen zo.”

Beheer
WP Admin