Jongeren zijn vaak mondig, staan midden in de wereld en zijn handig met de computer. Wat raar dan dat ze op de boerderij zo weinig meebeslissen. Want dat blijkt bij het lezerspanel.
Een bedrijf is geen democratie, dat weet iedereen. Vaak worden zaken zo verpakt omdat dat prettiger klinkt (‘nu mag je even dit of dat doen’), maar uiteindelijk is het gemiddelde bedrijf toch een verlichte ‘dictatuur’ waarin niet de meeste stemmen gelden, maar de visie van de sterke man of vrouw die ter plekke de dienst uitmaakt. De rest voert dat, al of niet met inbreng van eigen ideeën, uit. Ik vind het niet erg, maar laten we er wel eerlijk over zijn. Wie die dictatuur niet wil, moet lekker democratisch een eigen bedrijf beginnen en daar de scepter zwaaien, of werkloos thuis gaan zitten en daar soeverein de baas zijn.
Aanstormende boer doet zelden administratie
Maar goed, tijden veranderen. Ook in de landbouw. De baasjes die iedereen rondcommanderen, kunnen op minder begrip rekenen dan vroeger. Daarnaast is menig boerenbedrijf een schip met meerdere kapiteins. Laten we zeggen: Vader, Moeder en Opvolger. Zeker als men samen ondernemer is en bijvoorbeeld in maatschap zit. Daarom zou je denken dat op veel boerenbedrijven die opvolger nauw betrokken is bij de strategische en zakelijke ‘kernactiviteiten’. Dus niet alleen bij het koeien melken of aardappels rooien, maar ook bij de financiële handelingen en strategische keuzes rondom dat melken en rooien. Maar hier zit hem de kneep. Zijn opvolgers wel zo nauw betrokken bij besluiten en financiën? En krijgen ze die kans? De uitkomsten van het lezerspanel, deze week, roepen hierover twijfel op.
Want als je aan de honderden panelleden vraagt: wie doet nou de administratie op jouw bedrijf, is dat in 4 procent van de gevallen de bedrijfsopvolger. Dat lijkt me niet erg veel. Juist die opvolgers moeten het bedrijf gedurende hun ‘aanlooptijd’ toch van binnen en buiten leren kennen, juist ook financieel-economisch?
Ook bij de besluitvorming spelen opvolgers meestal geen doorslaggevende rol, zo suggereren de cijfers. Meestal is het toch pa die de knoop doorhakt. Lees er meer over op de panelpagina in Boerderij, dinsdag 2 februari.
Opvolgers hebben vaak de nieuwe ideeën
Dat opvolgers kennelijk lang niet altijd veel in de melk te brokken hebben bij de financiële gang van zaken en de besluitvorming, verbaast des te meer omdat zij wel de jonge generatie vormen, met de jongste sectorkennis (vers van mas, has of universiteit) en vaak vol nieuwe ideeën. Want dat blijkt weer wel: gevraagd van wie in het bedrijf meestal de nieuwe ideeën of voorstellen voor vernieuwing of een andere werkwijze komen, zegt 22 procent: helemaal of gedeeltelijk van de opvolger.
Geef ook uw mening!
Wilt u ook uw stem laten horen? Geef u dan op voor het Boerderij-lezerspanel.