Positief effect natuurbeheer onvoldoende voor vogels

De Europese natuurwetgeving en agrarisch natuurbeheer hebben wel effect op de stand van boerenlandvogels, maar onvoldoende om de dalende vogelstand te keren. Dat zegt Sovon vogelonderzoek naar aanleiding van een wetenschappelijke publicatie op basis van vogeltellingen.

De onderzoekers analyseerden telgegevens van broedparen van akkervogels als veldleeuwerik, kievit, gele kwikstaart en geelgors van 25 EU-landen van 1981 tot 2012.

Intensivering landbouw

Met name de intensivering van de landbouw blijkt een negatief effect te hebben op de vogelstand. “In landen met een hoge opbrengst aan graan per hectare (een goede algemene maat voor de mate van intensivering) bleken de populatietrends veel negatiever dan in landen met een lagere opbrengst”, aldus medeauteur Ruud Foppen.

De daling van de vogelstand ging ook minder snel in landen met een groter aandeel aan speciaal beschermde gebieden, zoals reservaten voor weide- en akkervogels. Agrarisch natuurbeheer heeft een positief effect op de vogelstand.

“Trends zijn minder negatief als land beschikt over een groter aandeel boerenland met maatregelen in het kader van agrarisch natuurbeheer, zoals randenbeheer, telen van speciale gewassen, later maaien en het laten staan van graanstoppels”, aldus Sovon.

Meer beschermde gebieden nodig

Dit positieve effect heeft echter te weinig effect om de daling van de boerenlandvogelstand tegen te gaan. Volgens de onderzoekers lijkt een algeheel herstel alleen mogelijk bij een uitbreiding van de beschermde gebieden en het aandeel boerenland met effectieve agrarisch natuurbeheermaatregelen.

De positieve effecten van natuurbeheer zijn alleen te zien bij standvogels en korte-afstandstrekkers. Lange-afstandstrekkers lieten over de hele linie meer negatieve trends zien. Dit komt mogelijk mede door een combinatie van negatievere omstandigheden hier en in de Afrikaanse overwinteringsgebieden.