Minderheid houdt toelating glyfosaat tegen

De Europese Commissie gaat naar het beroepscomité nu het voorstel om de toelating van de onkruidbestrijder glyfosaat te verlengen geen vereiste meerderheid heeft gehaald van de lidstaten.

In het permanent comité voor planten, dieren, voeding en veevoer (Scopaff) onthielden maandag drie grote (Italië, Frankrijk, Duitsland) en een aantal kleinere landen zich van stemming, waardoor er geen gekwalificeerde meerderheid meer was. Ook Oostenrijk Portugal, Griekenland en Luxemburg onthielden zich. Malta zou als enige land tegen de toelating hebben gestemd.

Toelating 12 tot 18 maanden

Op tafel lag het voorstel van de Europese Commissie om de werkzame stof glyfosaat voor een periode van 12 tot 18 maanden toe te laten. In die periode zou het Europees chemicaliën agentschap opnieuw kijken naar de mogelijke rol van glyfosaat bij het ontstaan van kanker bij mensen.

Voor de toelating van glyfosaat is niet alleen een meerderheid van de lidstaten nodig (die was er maandag ruim met 20 van de 28 voorstemmende landen, waaronder Nederland). Om een gekwalificeerde meerderheid te verkrijgen moeten de voorstemmende lidstaten gezamenlijk ook tenminste 65% van de Europese bevolking vertegenwoordigen. De voorstemmers vertegenwoordigen ruim de helft van de Europese bevolking.

Gewasbeschermingsmiddelenindustrie

De vertegenwoordigers van de gewasbeschermingsmiddelenindustrie (Glyphosate Task Force, GTF) op dit dossier zegt in een reactie dat het gebrek aan besluitvaardigheid van de lidstaten zeer betreurenswaardig is. Vooral voor de Europese boeren die sterk op de onkruidbestrijder leunen. Volgens GTF heeft een verbod ernstige consequenties voor de landbouw. Woordvoerder Richard Garnett vindt het onbegrijpelijk dat de toelating in politiek vaarwater is gekomen, terwijl de daarvoor aangewezen wetenschappelijke instituten klip en klaar zijn. “Het is duidelijk dat de lidstaten hun standpunt niet baseren op wetenschap”, aldus Garnett, die daarbij aanhaakt bij Europees Commmissaris Vytenis Andriukaitis, die vorige week ook al uithaalde in de richting van de lidstaten die zich niet verlaten op hun eigen wetenschappers, maar een politieke koers varen.

Greenpeace

Greenpeace in Nederland vindt dat de Europese Commissie moet luisteren naar het luide protest van het publiek, onafhankelijke wetenschappers en maatschappelijke organisaties. “Het glyfosaat-besluit moet worden afgesteld, niet uitgesteld”, zegt Herman van Bekkem, campagneleider Landbouw bij Greenpeace.

Het Comité van Beroep komt in actie als de vaste besluitvormende comités niet tot een besluit komen. Het beroepscomité bestaat uit vertegenwoordigers van alle lidstaten en kent dezelfde stemverhoudingen als in het permanent comité. Als het Comité van Beroep de toelating van glyfosaat niet goedkeurt, dan moet de Europese Commissie zich daarbij neerleggen.

• mei 2012; Duitsland begint met herbeoordeling van glyfosaat (door Bundesinstitut für Risikobewertung, BfR)
• december 2013; BfR stuurt rapport door aan Europese Voedselveiligheidsautoriteit EFSA voor een wetenschappelijke toetsing (peer review)
• augustus 2014; aanvragers moeten extra gegevens aanleveren
• februari-maart 2015; experts van 28 lidstaten beoordelen rapportages
• maart 2015; international agentschap voor kankeronderzoek (IARC) van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) plaatst glyfosaat op de lijst van stoffen die ‘waarschijnlijk kanker veroorzaken bij de mens’.
• september 2015; deskundigen kijken op verzoek van de EFSA opnieuw naar mogelijke kankerverwekkendheid van glyfosaat
• oktober 2015; toelating van glyfosaat tijdelijk verlengd tot juni 2016 in afwachting van de wetenschappelijke toetsing
• november 2015; EFSA publiceert haar eindoordeel: glyfosaat kan – onder voorwaarden – worden toegelaten
• maart 2016; lidstaten komen in Scopaff niet tot een meerderheid voor toelating, Europese Commissie brengt voorstel niet in stemming
• april 2016 het Europees Parlement vraagt in een resolutie om toelating voor een periode van maximaal 7 jaar
• mei 2016; gezamenlijke werkgroep van WHO en Wereldvoedselorganisatie FAO publiceren eigen risicobeoordeling van glyfosaat en komen tot conclusie dat glyfosaat niet kankerverwekkend is bij de mens
• mei 2016; lidstaten komen andermaal niet tot een meerderheid voor toelating (onder voorwaarden en voor een beperkte periode), Europese Commissie brengt voorstel niet in stemming
• 6 juni 2016; Europese Commissie dwingt in Scopaff beslissing af over een tijdelijke toelating (voor 12 tot 18 maanden), Scopaff komt niet tot vereiste meerderheid voor toelating van glyfosaat.
• juni 2016; Europese Commissie gaat in beroep tegen uitspraak Scopaff
• 1 juli; toelating glyfosaat eindigt, tenzij ondertussen alsnog een ander besluit wordt genomen. In de periode na 1 juli is er nog een opgebruiktermijn