Mineralenconcentraat niet gelijk aan kunstmest

Mineralenconcentraat en andere van dierlijke mest afgeleide meststoffen krijgen een Europese erkenning. Dat betekent echter niet dat een boer de kunstmest die hij nu gebruikt een-op-een kan vervangen voor mineralenconcentraat.

Mineralenconcentraat, zoals digestaat, zal na officiële erkenning niet als zonder meer kunstmestvervanger binnen de Nitraatrichtlijn kunnen worden ingezet. Dat zegt meststoffenambtenaar Eric Liegeois van de Europese Commissie.

Liegeois is nauw betrokken bij de nieuwe meststoffenverordening, die deze week zal worden gepubliceerd. Hij gaf op een netwerkbijeenkomst van Nederlandse Europarlementariërs een toelichting op de verordening.

Niet alle stikstof is gelijk

De erkenning van dierlijke meststoffen als waardevolle grondstof betekent niet dat in het kader van de Nitraatrichtlijn nitraat-kunstmest een-op-een kan worden vervangen door stikstofhoudend mineralenconcentraat van dierlijke oorsprong. Verschillende meststoffen zullen worden geclassificeerd op bij voorbeeld de vorm waarin de stikstof beschikbaar komt voor de plant. In mineralenconcentraat is stikstof minder gedoseerd beschikbaar voor de plant, dan in de vorm van kunstmest of gebonden aan vaste dierlijke mest.

De nieuwe mestverordening zal veel minder specifiek verschillende producttypes definiëren. Meststoffen worden ingedeeld naar de aard van hun samenstelling en herkomst, variërend van chemische meststoffen tot organische bodemverbeteraars.

Mestexport niet belemmerd

Met de Europese erkenning van dierlijke meststoffen voor de Europese markt zal de export ervan niet meer belemmerd kunnen worden. De verordening creëert een gelijk speelveld voor alle meststoffen, inclusief de meststoffen die zijn gerecycled, zegt Liegeois.

Desalniettemin blijven lidstaten de mogelijkheid houden voor het gebruik en de toepassing van de meststoffen hun eigen regels te stellen. Kortweg: andere landen kunnen de import van mest niet tegenhouden, maar het gebruik ervan wel. Verwerkte mestproducten moeten volgens de verordening worden geclassificeerd en gecertificeerd.

Basis voor de nieuwe verordening is het uitgangspunt dat alle afvalstoffen grondstoffen zijn. De Europese Commissie wil weg van de lineaire economie, waarbij eindproducten uiteindelijk als afval worden weggegooid. Er moet een omschakeling komen naar een kringloopeconomie, waarbij (onder andere) meststoffen als erkende grondstof opnieuw op de markt komen en niet als afval worden beschouwd.

Nog fikse discussie te voeren in Brussel

Eric Liegeois is teamleider meststoffen bij het directoraat-generaal van de Europese Commissie voor de interne markt, industrie, ondernemerschap en midden- en kleinbedrijf. Volgens Liegeois zal over de verordening nog een fikse discussie gevoerd worden. Hij schetst dat de neuzen in Brussel nog niet allemaal dezelfde kant op staan. Zo is niet iedereen ervan overtuigd dat het milieu gebaat is met de nieuwe meststoffenverordening. En er zijn lidstaten die aanhikken tegen een verordening, die voor een deel in plaats komt van nationale wetgeving.

Verordening nieuwe kans voor boeren

Volgens Liegeois biedt de nieuwe verordening kansen voor boeren in bijvoorbeeld Nederland, Vlaanderen en Bretagne. “Zij worden gefaciliteerd om gerecyclede nutriënten in de markt te zetten. Dit is een echte kans voor boeren om hun grondstoffen als mest te verkopen aan coöperaties of meststoffenleveranciers. Het kan landbouwers ook ruimte bieden om weer te groeien. Zij worden nu belemmerd door de Nitraatrichtlijn, door mest naar andere lidstaten te exporteren ontstaat er een kans om bedrijven te vergroten. De lokale economie kan daar wel bij varen. En voor de afnemers komt er een bredere keuze aan meststoffen beschikbaar.”