<em>Foto: Jan Willem van Vliet</em> AlgemeenNieuws

VN-rapport: Help, de bij verdwijnt!

De bij en andere bestuivers staan onder druk. Een belangrijk deel staat op het punt van uitsterven, als niet snel maatregelen genomen worden. Dat zegt het wetenschappelijk beleidsplatform van de Verenigde Naties voor biodiversiteit en ecosysteemdiensten (IPBES).

De wetenschappers hebben geprobeerd een wereldwijde inschatting te maken van de staat waarin de bestuivers (bijen, hommels, wespen, mieren, muggen, vliegen, vlinders, motten, kevers, vogels, vleermuizen) verkeren. Naar schatting 16% van de bestuivers worden wereldwijd bedreigd met uitsterven, op sommige eilanden is het zelfs 30%, aldus het rapport. Ongeveer driekwart van alle voedselgewassen heeft bestuiving nodig. De jaarlijkse productiewaarde van die gewassen bedraagt naar schatting tussen €215 miljard en €530 miljard.

Gratis diensten

Secretaris-generaal José Graziano da Silva van de Wereldvoedselorganisatie FAO zegt dat boeren profiteren van de gratis diensten van de bestuivers. “De vermeerdering van de soortenrijkdom en de dichtheid onder bestuivers zal direct een positief gevolg hebben voor de oogstopbrengst en komt dus de voedselzekerheid ten goede.”

De onderzoekers zien dat de productie van gewassen die afhankelijk zijn van bestuiving in de afgelopen 50 jaar met 300% is toegenomen. Maar die groei blijft achter bij andere gewassen. De meeste bloeiende planten in het wild zijn afhankelijk van enige vorm van dierlijke bestuiving. Veranderend landgebruik, de intensieve landbouw, het gebruik van bestrijdingsmiddelen, klimaatverandering en ziekteverwekkers zijn de belangrijkste bedreigingen voor de bestuivers, zegt de Brit Sir Robert Watson.

Resistentie

In hoeverre de teelt van genetisch gemodificeerde gewassen ook bijdraagt aan de druk op bestuivers is uit de huidige stand van de wetenschap niet met zekerheid vast te stellen. De teelt van gewassen met een ingebouwde weerstand tegen glyfosaat leidt ertoe dat er minder onkruiden zijn met voeding voor bestuivers. Gewassen met een ingebouwde resistentie tegen insectenvraat hebben in het algemeen een lagere druk op insecten, die de bestuiving ten goede komen. Maar de indirecte effecten van die gewassen op de insectenstand zijn nog onderwerp van onderzoek.

Duurzame landbouw

Het goede nieuws is dat er mogelijkheden zijn om de risico’s voor bestuivers te verkleinen, zegt Zakri Abdul Hamid, voorzitter van het IPBES. Hij noemt een aantal opties die hij schaart onder de noemer duurzame landbouw.

Om de dreiging weg te nemen moet de landbouw minder gebruikmaken van chemische bestrijdingsmiddelen en alternatieven ontwikkelen, is een van de aanbevelingen. Andere opties zijn het aanleggen van bloemrijke stroken land of akkertjes en de verbetering van de professionaliteit van imkers en de ziektebestrijding onder bijen.

IPBES is onafhankelijk platform

Het intergouvernementeel wetenschappelijk beleidsplatform voor biodiversiteit en ecosysteemdiensten (IPBES) is vergelijkbaar met het internationaal klimaatpanel IPCC. Het platform is in 2012 opgericht als een onafhankelijk orgaan dat voor de Verenigde Naties kijkt naar de stand van de biodiversiteit op aarde. IPBES heeft op dit moment 124 leden.

Doel van het platform is beleidsmakers te voorzien van wetenschappelijk betrouwbare en onafhankelijke informatie, dat helpt geïnformeerde beleidskeuzes te maken bij de bescherming van de soortenrijkdom en ecosysteemdiensten.

Van het platform maken meer dan duizend experts en wetenschappers deel uit. Het rapport over de bestuivers is gemaakt door 77 wetenschappers uit verschillende landen.

Beheer
WP Admin