Rechter: staat moet meer doen tegen broeikasgassen

Den Haag – Nederland moet zich meer inspannen om de uitstoot van broeikasgassen (onder andere methaan en lachgas uit de veehouderij) terug te dringen.

Dat heeft de rechter uitgesproken in een zaak die door het burgerplatform Urgenda, dat zich inzet om de klimaatverandering door broeikasgassen te voorkomen. De Staat heeft de inzet om de uitstoot van broeikasgassen in 2020 ten opzichte van 1990 met ongeveer 17 procent te verlagen. Dat is onrechtmatig, zegt de Haagse rechter.

Plicht

Volgens de rechtbank is Nederland op grond van internationale afspraken verplicht de uitstoot van broeikasgassen met tenminste 25 procent te verminderen. Dat Nederland niet zelf de veroorzaker is van de klimaatverandering, doet niet af aan de plicht die de regering heeft om aan internationale afspraken te voldoen. Bovendien is, redeneert de rechter, uit wetenschappelijke onderzoeken komen vast  te staan dan klimaatverandering onontkoombaar is, als de uitstoot van broeikassen niet zal verminderen. De rechter verwijst daarbij naar verschillende internationale afspraken en verplichtingen op grond van Europese regels, maar ook naar de verplichtingen die voortvloeien uit de Grondwet, waarin staat dat de Staat er voor moet zorgen dat  het land bewoonbaar blijft en het leefmilieu wordt verbeterd. De rechter vindt dat daaruit verplichtingen voortvloeien, die de Staat niet te licht kan opnemen en zeker niet te ruim mag interpreteren.

De uitspraak van de rechter werd in de Haagse rechtszaal door ongeveer honderd belangstellenden met gejuich ontvangen. De zaak is internationaal gevolgd. De Haagse rechtbank publiceerde meteen een samenvatting van de zestig pagina’s tellende uitspraak. Het is de eerste keer dat een nationale rechter een uitspraak doet in zo’n zaak.

Directeur Marjan Minnesma van Urganda zei blij te zijn dat de rechter kan ingrijpen, als de politiek niet haar verantwoordelijkheid neemt. Het is nog niet duidelijk of de staat in beroep gaat. Onhaalbaar of onbetaalbaar zijn klimaatmaatregelen niet, zegt Urgenda. Denemarken en Duitsland reduceren al 40 procent CO2-uitstoot voor 2020.