Boer houdt kans op strafblad bij overtreding plantenziektenwet

Den Haag – Staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken ziet geen aanleiding om het systeem van bestuurlijke boetes in te voeren in de Plantenziektenwet en de Zaaigoed- en plantgoedwet 2005.

Dat schrijft ze in reactie op kritiek van CDA-Kamerlid Jaco Geurts over de huidige situatie. Geurts vindt het buitenproportioneel dat een boer die bijvoorbeeld een aardappelhoop niet heeft afgedekt wordt vervolgd via het strafrechtsysteem, waardoor hij een aantekening in het justitieel documentatiesysteem krijgt. Hierdoor kan de betreffende boer mogelijk problemen krijgen met het krijgen van een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) omdat hij een strafblad heeft.

Bij de overname van de taken van het productschap door het ministerie van Economische Zaken zijn de teeltvoorschriften ondergebracht onder de Plantenziektenwet en de Zaaizaad- en plantgoedwet 2005. In deze wetten kan gehandhaafd worden via last onder dwangsom, last onder bestuursdwang en sancties op basis van de wet op de economische delicten (WED). Dit kan oplopen tot celstraf van zes maanden, een taakstraf of een geldboete.

“De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft een keuze uit bestuursrechtelijke en strafrechtelijke handhavingsinstrumenten. Op basis van ervaringen in het verleden, ook met andere voorschriften onder deze wetten, is het de verwachting dat een meerderheid van de gevallen bestuursrechtelijk afgehandeld kan worden via last onder dwangsom of last onder bestuursdwang. In enkele gevallen zal gehandhaafd worden via strafrecht”, schrijft Dijksma. Ze voegt er aan toe dat als er via strafrecht wordt gehandhaafd, dat het meestal om een boete gaat. “Dit kan leiden tot een aantekening in het justitieel documentatiesysteem”, legt Dijksma uit. Dit hoeft volgens haar niet per definitie te betekenen dat de ondernemer daardoor geen verklaring van goed gedraag meer kan krijgen. “Per geval wordt namelijk beoordeeld of er sprake is van strafbare feiten die relevant zijn voor het doel waarvoor de verklaring is aangevraagd”, aldus Dijksma. Omdat het handhavingsinstrumentarium al jaren probleemloos wordt ingezet voor andere voorschriften onder de plantenziektenwet ziet Dijksma geen aanleiding om een systeem van bestuurlijke boetes in te voeren. Wel zal ze de NVWA vragen om de praktische gevolgen van de handhavingssystematiek te monitoren. “Als daar aanleiding voor is, zal ik de introductie van het systeem van bestuurlijke boetes overwegen”, schrijft Dijksma.

Geurts is niet tevreden met de opstelling van Dijksma. Hij vreest dat boeren nu zijn overgelaten aan de willekeur van de NVWA.