PAS: wie het eerst komt, het eerst maalt

Den Haag – Bij de uitgifte van ontwikkelingsruimte volgens het Programma Aanpak Stikstof (PAS) in Natuurbeschermingsvergunningen gaat gelden: wie het eerst komt, het eerst maalt. Dat blijkt uit de beleidsregels die in een aantal provincies (Groningen, Friesland, Drenthe, Overijssel) al is voorgelegd aan Provinciale Staten.

Niet alle colleges van Gedeputeerde Staten  hebben de beleidsregels al voorgelegd aan provinciale staten. De provincies Gelderland en Noord-Brabant studeren nog op mogelijkheden om eigen voorwaarden te stellen aan de uitgifte van ontwikkelingsruimte, aanvullend op de afspraken die tussen alle provincies zijn gemaakt.

Volgens het Programma Aanpak Stikstof krijgen provincies de bevoegdheid ontwikkelingsruimte uit te geven voor nieuwe activiteiten rond voor stikstof kwetsbare natuurgebieden. Om te zorgen dat dat enigszins geordend gebeurt, zijn beleidsregels opgesteld waarin drie elementen van belang zijn.

Er wordt een maximum gelegd op de extra ontwikkelingsruimte die aan een vergunninghouder kan worden toegekend. Dat is een belasting van 3 mol stikstof per hectare per jaar. Met die beperking wordt voorkomen dat één of enkele bedrijven de gehele ruimte opsouperen. Een depositie van 3 mol per hectare per jaar is vergelijkbaar met de depositie van een melkveebedrijf met 220 melkkoeien, 180 stuks jongvee en 4 mestkalveren op een afstand van 3 kilometer – datzelfde bedrijf heeft op een afstand van een kilometer een depositie van ongeveer 26 mol stikstof per hectare per jaar, zo blijkt uit een indicatief voorbeeld van Aerius, het programma op basis waarvan de stikstofdepositie wordt berekend.

Daarnaast beperken de provincies de termijn waarbinnen de vergunning moet worden ingevuld tot twee jaar. Daarop is onder andere in kring van agrarisch juristen al kritiek geuit, omdat die termijn te kort is als er veel bezwarenprocedures moeten worden doorlopen.

De derde beleidsregel is dat wie een vergunning het eerst aanvraagt ook het eerste recht heeft op toekenning. Daar zit echter wel een adder onder het gras. Het tijdstip van aanvragen is pas van kracht als de vergunningaanvraag geheel compleet is. Op die manier wordt voorkomen dat iemand met een incomplete vergunningaanvraag de afgifte van een vergunning van een ander kan blokkeren.

Provincies hebben de mogelijkheid van de beleidsregels af te weken als een of meer belanghebbenden onevenredig zouden worden getroffen door een de regels. Dat betekent onder andere dat de termijn waarbinnen de vergunning moet worden gerealiseerd kan worden opgerekt in individuele gevallen.

De vergunningverlening onder het Programma Aanpak Stikstof kan per 1 juli gaan lopen. De bedoeling is dat het PAS op 15 juni in de Staatscourant komt en dat dan ook alle provincies klaar zijn met het opstellen van de beleidsregels.