Hogan: EU-landbouwexport profiteert van WTO-deal

De bindende afspraken binnen wereldhandelsoverleg WTO zijn goed nieuws voor de Europese landbouwexport, zo luiden reacties. Het gaat onder meer om afschaffing van agrarische exportsteun en minder goedkope kredieten voor exporteurs.

De Europese landbouwexport zal baat hebben bij de juridisch bindende afspraken die wereldhandelsorganisatie (WTO) zaterdag maakte in Nairobi. Zo luiden, althans, reacties op de handelsafspraken. De WTO-leden legden zich vast op de afschaffing van exportsteun voor landbouwproducten en het verminderen van goedkope kredieten voor exporteurs.

‘Meest significante uitkomst op landbouwgebied in 20 jaar WTO’

Directeur-generaal Roberto Azevêdo noemt het akkoord de ‘meest significante uitkomst op landbouwgebied’ in de twintigjarige geschiedenis van de WTO. Tegelijk was het voor het eerst dat landen niet unaniem zijn over voortzetting van de handelsronde.

Europees landbouwcommissaris Phil Hogan noemde het akkoord ‘een eerlijke afspraak voor de Europese landbouw, voor de ontwikkelingslanden, in het bijzonder de minst ontwikkelde landen. Deze bindende afspraken creëren een eerlijk speelveld voor de Europese exporteurs’. Met de afspraken wordt ook een eind gemaakt aan het dumpen van landbouwoverschotten onder het mom van voedselhulp. Voedselhulp moet volgens de afspraken worden geleverd door landen uit de regio waar de hulp vereist wordt.

Exportsubsidies meteen afgeschaft

Afschaffing agrarische exportsubsidies

Rijke landen spraken af direct alle agrarische exportsubsidies af te schaffen. Ontwikkelingslanden, waaronder ook Brazilië, China en India, krijgen tot 2018 de tijd. Het besluit wordt gezien als met name een grote overwinning voor de minst ontwikkelde landen, die zich op exportmarkten moeten verweren tegen gesubsidieerde concurrentie.

De EU kent het mechanisme voor exportsubsidie nog wel binnen het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, maar had de steun al eerder op 0 gezet. De EU heeft tijdens de top samen met enkele andere landen agressief ingezet op afschaffing van exportsubsidies en beschouwt de uitkomst als een loepzuivere overwinning.

Export door staatsbedrijven aan banden

Ook worden regels aangescherpt voor staatsbedrijven die exporteren. Voor het Westen is dat een overwinning. Grote agrarische exporteurs die in staatshanden zijn, vinden we bijvoorbeeld in China, waar Cofco als nationale kampioen is aangewezen om een rol te spelen in de internationale handel in graan en soja.

Speciale deal armste landen

Ontwikkelingslanden krijgen de mogelijkheid hun markt af te schermen bij snel dalende prijzen of een plotselinge invoer van buitenlandse producten. De minst ontwikkelde landen krijgen ook het recht vanaf volgend jaar heffings- en quotumvrij katoen naar rijke landen te exporteren.

Afspraken landbouwvoorraden

India krijgt na jarenlang agressief onderhandelen zijn zin en mag volgens de afspraken agrarische voorraden blijven aanleggen en managen om markten te stabiliseren en voedselzekerheid te garanderen. Het Indiase beleid is eigenlijk in strijd met eerdere afspraken over een maximale hoeveelheid steun die het land mag geven aan boeren, maar wordt nu dus definitief getolereerd.

Einde Doha?

De vraag is of de zogeheten Doha-ronde die moet leiden tot een Wereldhandelsverdrag wordt voortgezet. Minister Lilianne Ploumen (Ontwikkelingssamenwerking en Buitenlandse Handel) noemde het akkoord een doorbraak. Tegelijk vindt ze dat goed moet worden nagedacht over het vervolg van de handelsbesprekingen: “We moeten nadenken hoe we in de toekomst niet opnieuw vervallen in traagheid en tegenstellingen”.