Duitse kritiek op GLB en evaluatie Natura 2000

Dat vindt Elsa Nickel, directeur-generaal natuurbescherming van het Duitse ministerie van milieuzaken.

‘Inkomenssteun nauwelijks publieke zaak’

“Belastinggeld moet je besteden aan publieke zaken. Het financieel ondersteunen van bedrijven is maar voor een beperkt deel een publieke zaak”, aldus de Duitse. “Daarom moet meer geld van het GLB naar zaken als Natura 2000 gaan. Het is een analyse die compleet ontbreekt in de fitness check. De Europese Commissie durft het onderwerp niet aan te raken.”

Macht landbouwlobby

Volgens Nickel heeft dat te maken met de traditie van het GLB, ooit precies opgericht om bedrijven financieel te steunen. Maar ook de landbouwlobby speelt een rol. “De landbouwlobby is machtig, zeker hier in Brussel.” Ze suggereert dat voor natuurbescherming een apart financieringsmechanisme wordt gecreëerd. Nu moet volgens haar worden ‘gebedeld’ om geld voor natuur.

Tegengestelde belangen

“De doelstellingen van het GLB gaan niet samen. Enerzijds geven we steun die een industriële, op massa gerichte landbouw ondersteunt. Dat soort landbouw gaat ten koste van het milieu. Vervolgens geven we weer andere, of soms dezelfde boeren geld om dingen te doen die bijdragen aan milieuherstel.” Ze benadrukt dat boeren geen blaam treft. “Ze zitten gevangen in een productiegedreven systeem. Op natuurgebied zijn ze door het systeem vaak gedwongen een minimale inspanning te leveren.”

Speech oogst applaus

Nickel deed de uitspraken tijdens een conferentie over de fitness check in Brussel. Als enige spreker oogstte ze minutenlang applaus, wat mede kan worden verklaard door de ruime aanwezigheid van NGO’s die zich richten op de bescherming van natuur en dieren. Hoofd van Birdlife International Ariel Brunner noemde het GLB al eerder op de dag ‘helemaal bankroet’.

LTO hekelt analyse Nickel

Gerbrand van ’t Klooster van LTO Nederland vond de opvallend agressieve speech van Nickel zwak. “Ze doet alsof inkomenssteun geen publiek goed dient”, aldus de beleidsmedewerker. Maar de inkomenssteun garandeert volgens hem dat er voldoende en kwalitatief goede voeding is in de EU. Bovendien is een sterk platteland gebaat bij boeren. Ten slotte is het geld ook compensatie voor beweeglijkheid van prijzen, waarop een agrariër veel minder snel kan inspelen dan ondernemers in de meeste andere sectoren.

James Wates van het European Environmental Bureau noemde het tijdens de bijeenkomst opmerkelijk dat in de evaluatie van de habitat- en vogelrichtlijnen vooral gekeken is naar regulering. De politieke dimensie ontbreekt, volgens Wates. “We zien dat landen de minst economisch nadelige maatregelen voor natuur nemen die zijn toegestaan. Negentig procent van de landen kiest er bijvoorbeeld niet voor pesticidengebruik te beperken in biodiversiteitsgevoelige gebieden.”