AlgemeenNieuws

Ruimingen dreigen

103 Nederlandse bedrijven met minstens 50.000 varkens, een paar duizend rosékalveren en een melkveebedrijf met 150 koeien zijn door de NVWA geblokkeerd wegens het vervoederen van het verboden antibioticum furazolidon.

Ook in Duitsland zijn elf varkensbedrijven geblokkeerd. Ook zijn enkele niet-landbouwbedrijven getroffen. Trustfeed-directeur Francien van Rossem noemt een maximum van 100 tot 150 bedrijven in totaal.

De NVWA heeft al proefslachtingen op dieren van een deel van de bedrijven laten uitvoeren. Als het middel, of de daardoor gevormde omzettingsproducten, in de dieren aantoonbaar is, moeten de dieren volgens de EU-regels vernietigd worden. De eigenaar kan daar alleen onderuit komen als hij met een test per dier bewijst dat de gewraakte stoffen niet aanwezig zijn. Die test neemt twee weken en er is weinig erkende testcapaciteit. Daardoor is dat alternatief snel duurder dan de slachtopbrengst, waardoor ruimen de meest zinnige optie is.

De kans op grootschalig ruimen is groot, want onder de huidige meettechnieken is al een miljoen keer meer aantoonbaar dan een decennium geleden. Daarmee dreigt een nieuwe MPA-affaire in de Nederlandse veehouderij. Die affaire, het in 2002 voeren van verboden hormonen, leidde uiteindelijk tot een kortdurend exportverbod en een opkoopregeling waaraan 26 varkenshouders deelnamen. In totaal zijn toen zo’n 76.000 varkens door de PVE opgekocht voor krap €8 miljoen.

Tijdens de MPA-affaire is, na overleg met Brussel, afgeweken van de standaard vernietiging van alle dieren die met het hormoon in aanraking zijn geweest. Dat zou namelijk ruiming van de helft van de Nederlandse rundvee- en varkensstapel betekend hebben. Er is toen gekozen voor een eenmalige drempelwaarde van 1 ppb of 1 mg MPA per ton niervet.

Op basis van die eenmalige ontheffing komt NLTO-varkenshouderij-voorman Erik Douma tot de verwachting dat de nu geblokkeerde bedrijven in de loop van volgende week worden vrijgegeven. Andere bronnen, die tijdens de MPA-affaire bestuurlijk actief waren en niet met naam genoemd willen worden, geven aan in het PVV-bestuur te willen lobbyen voor een opkoopregeling. PVE-secretaris Ben Dellaert heeft daar nog geen verzoek voor ontvangen. Hij vindt het wel vreemd dat er geen basisoverleg is geweest vanuit de NVWA met de sector. “De afspraak was dat de NVWA dat zou initiëren bij een geval als nu aan de gang is. Dat dat nog niet gebeurd is, zie ik nog maar als een positief signaal. Maar de ervaring met MPA en dioxine leert dat dit soort affaires klein beginnen en als een olievlek uitbreiden. Dat er verschillende getallen rondgaan, dik 100 tot aan 150 bedrijven, vind ik een slecht voorteken.”

Vrijdag is er overleg met de NVWA over de kwestie. Wie daar namens de sectoren aan tafel zit, is onduidelijk.

Start affaire

De furazolidon-affaire startte met een signaal van de SKV (Stichting Kwaliteitsgarantie Vleeskalversector) richting NVWA. Bij een routinecontrole had de SKV furazolidongebruik aangetoond. Speurwerk bracht nog vier andere rosémesters en een melkveehouderij annex veevoederhandel in beeld. De NVWA blokkeerde deze bedrijven eind juni direct en zette vervolgonderzoek in.

De nVWA eiste vernietiging van de rosés, de eigenaren gingen daartegen in beroep maar de rechter stelde dinsdag de NVWA in het gelijk. Tracering door de NVWA wees uit dat de dieren tussen half maart en 5 juni gevoerd zijn met producten van Van Kats in Lopik. Dat GMP+- en Trustfeed erkende bedrijf staat in de Rotterdamse haven bekend als schadehandelaar: opkoper en verwerker van partijen waarin broei of brand is opgetreden, waterschade zat of een te hoge concentratie ongewenste stoffen zitten. Onder GMP+- en Trustfeederkenning is dat naar diverse bedrijven afgezet. Bij tweee ervan, Coops in Halle en Kruyt in Gouda ging het in het mengvoer. De GMP+- erkenning van Kats is op21 juli ingetrokken, zijn Trustfeed-erkenning is geschorst. De erkenningen van Coops en Kruyt zijn nog van kracht.

Robert Bodde

Varkensbedrijven

De verwachting is dat de ongeveer honderd varkensbedrijven die op slot zitten wegens het met furazolidon besmette varkensvoer volgende week weer mogen leveren. Dat vertelt Eric Douma, vakgroepvoorzitter varkenshouderij van LTO-Noord.

Begin deze week zijn er onder begeleiding van de NVWA proefslachtingen gedaan van varkens van bedrijven die het grootste volume besmet voer ontvingen. De resultaten van de proefslachtingen zijn eind deze week bekend. Verwacht wordt dat de concentratie furazolidon onder de drempelwaarde blijft van 1 PPB. Als dat zo is, zullen de betrokken partijen, waaronder de NVWA en LTO, besluiten dat alle verdachte bedrijven hun varkensleveringen weer mogen hervatten. In het protocol wordt er van uitgegaan dat het vlees van de varkens van alle 100 geblokkeerde bedrijven geen gevaar voor de volksgezondheid oplevert, mocht blijken dat de varkens ‘veilig’ zijn die de meeste kilo’s besmet voer op hadden.

Douma verzekert dat de getroffen boeren een vergoeding gaan eisen voor de geleden schade. De sector blijft dan zitten met de indirecte schade, vooral imagoschade.

Een opkoopregeling is bij deze voerbesmetting niet logisch, vertelt Douma. Er wordt namelijk vanuit gegaan dat het verboden middel niet wordt gevonden in het vlees, en het daarom geschikt is voor menselijke consumptie. En als dit zo blijkt te zijn dan werkt de nu gekozen aanpak het snelst om alle getroffen bedrijven weer vrij te krijgen, is zijn uitleg.

Er zijn na veertien dagen nog bedrijven waar ruimtetekort ontstaat. Mocht in de loop van de week het dierenwelzijn alsnog in het geding komen op de bedrijven dan is het toegestaan de varkens te verplaatsen naar lege stallen. Het moet wel duidelijk zijn waar de dieren blijven, zolang de bedrijven niet vrij zijn gegeven.

Kees van Dooren

COV

Brancheorganisatie COV, de Centrale Organisatie voor de Vleessector, zit op het vinkentouw en volgt de zaak nauwlettend. Dat meldt woordvoerder Dé van de Riet. Het voortouw in de zaak ligt echter bij de NVWA, aldus Van de Riet. Die moet in beeld brengen wat er precies aan de hand is en vervolgens moet er een risicobeoordeling worden gemaakt. Van de Riet ontkent niet dat er een zekere parallel is met de MPA-affaire van twaalf jaar geleden. Evenals MPA is ook furazolidon een verboden stof die in principe niet in het dier mag voorkomen. Tot nog toe zijn er geen signalen die wijzen op mogelijke problemen met de export van vlees of varkens, zo meldt Van de Riet. Van de Riet laat zich nog niet uit over wat er mogelijk gaat gebeuren. Destijds zijn op initiatief van het PVV en met hulp van het ministerie (voorfinanciering) partijen vleesvarkens opgekocht en vernietigd in Son. Van de Riet wil zich nog niet uitlaten over de vraag of er weer zoiets gaat gebeuren. De NVWA is aan zet en moet aangeven wat de situatie is.

Directeur Johan den Hartog van GMP+-International, de beheerder van het certificatieschema GMP+, spreekt van een onverkwikkelijke affaire. GMP+ schorste maandag de erkenning van het bedrijf Van Kats Food en Feed in Lopik. Dit gebeurde nadat de NVWA de basisregistratie van het bedrijf heeft geschorst. Van Kats wordt beschouwd als de bron van de furazolidon-besmetting.

Den Hartog laat zich niet uit over wat er mis is of wat er mis is gegaan bij het bedrijf. “Daarvoor is het nog te vroeg. We willen de zaak rustig in retroperspectief bekijken. Wel is duidelijk dat het bedrijf niet voldoet aan de certificatievoorwaarden voor GMP+.” De GMP+ directeur hult zich verder nagenoeg in stilzwijgen. “Er zijn nog veel vragen. Wij willen zorgvuldig communiceren op basis van feiten.”

Sake Moesker

Beheer
WP Admin