Pachtaandeel Nederland een-na-laagst

Den Haag – Het aandeel pachtgrond van het totaal areaal landbouwgrond is in Nederland 41 procent. Alleen in Denemarken is dat aandeel lager, namelijk 31 procent. Dit blijkt uit onderzoek van LEI Wageningen UR in opdracht van ASR Vastgoed.

Internationaal zijn grote verschillen in aandeel landbouwgrond in eigendom en in pacht, blijkt uit het onderzoek op basis van cijfers in 2010. In Frankrijk is het aandeel pachtgrond het hoogst. Van alle landbouwgrond is 76 procent in gebruik middels een pachtovereenkomst. In voormalig Oost-Duitsland is dat 75 procent. In Vlaanderen 65 procent en in West-Duitsland 53 procent.

De pachtprijzen die boeren betalen verschillen per land ook enorm. In Frankrijk lag de pachtprijs in 2010 gemiddeld op €140 per hectare. Deze prijs werd toen ook in Oost-Duitsland betaald. In West-Duitsland lag de pachtprijs op €250 per hectare. In Nederland en Denemarken werden in 2010 de hoogste pachtprijzen betaald, namelijk gemiddeld €510 per hectare, volgens onderzoek van het LEI.

De stijging van de gemiddelde pachtprijs tussen 2000 en 2010 loopt uiteen van minder dan 10 procent in Frankrijk en 20 tot 25 procent in Nederland, Vlaanderen en Duitsland tot ruim 50 procent in Denemarken.

De ontwikkeling van pachtarealen en -prijzen in verschillende landen is in grote mate afhankelijk van het pachtbeleid. In Nederland is een sterk gereguleerde pachtvorm, namelijk reguliere pacht, en een vrije pachtvorm waarbij pachter en verpachter afspraken kunnen maken over de duur van de overeenkomst en de hoogte van de pachtprijs.

In Duitsland zijn verpachters en pachters vrij om met elkaar pachtafspraken te maken. Er geldt geen prijsregulering. Wel kan bezwaar worden gemaakt tegen ‘onredelijk’ hoge pachtprijzen. Het LEI merkt op dat tussen de Duitse deelstaten grote verschillen in pachtprijzen voorkomen.

In België gelden in het algemeen pachttermijnen van 9 tot 18 jaar. Verlenging kan, alsmede het pachtrecht doorgeven aan familieleden. Pachtprijzen zijn beschermd.

Frankrijk is wat betreft bescherming van de grondmarkt een uitschieter in Europa. De grondmarkt is namelijk zwaar gereguleerd door het Franse Kadaster Safers, die het voorkeursrecht heeft om grond te kopen. Pachtcontracten gelden minimaal 9 jaar, met recht op verlenging en overdracht. Loopbaantermijnen zijn ook mogelijk. De pachtprijzen zijn beschermd door middel van een prijsindex.

In Denemarken is het pachtstelsel amper gereguleerd. Marktpartijen bepalen de prijs. Maximale termijn is 30 jaar, zonder recht op verlenging. Het aantal pachtcontracten per ondernemer is gemaximaliseerd tot vijf, alsmede de afstand tot land, namelijk 10 kilometer.