WTO-onderhandelingen bevroren

Beijing – Het wereldhandelsoverleg ligt de facto stil totdat India en de VS het eens worden over het recht van ontwikkelingslanden voedselvoorraden op te bouwen.

Dat heeft directeur-generaal Roberto Azevêdo gezegd tijdens een topconferentie van Aziatische landen verenigd in APEC. Volgens de Braziliaan dreigen landen op eigen houtje liberalisering voort te zetten.

In december 2013 is een handelsdeal gesloten waarbij landen beloven onder meer douaneprocedures te standaardiseren en vereenvoudigen. Alle leden van de WTO gingen akkoord maar India kwam hierop terug. Ze eisen dat voor vastgestelde maxima voor het opbouwen van voedselvoorraden andere maatstaven worden genomen, en koppelen dit aan ratificatie.

De handelsdeal was in feite een tussendeal op weg naar een wereldhandelsverdrag. Azevêdo schetste drie mogelijke scenario’s: een snelle oplossing voor het conflict tussen met name India en de VS, het blijven zoeken naar een oplossing en alternatieven die afscheid nemen van een multilaterale aanpak.

Azevêdo stelt vast dat een snelle deal het meest wenselijk is maar ook het meest lastig; omdat het onverwacht niet ratificeren door India de WTO als plaats voor integere onderhandelingen ondermijnt. Het vertrouwen is geschonden. Het blijven zoeken naar een oplossing is dan weer problematisch omdat hoe langer dit duurt, des te meer momentum verloren gaat. Landen verliezen hun geduld.

De topdiplomaat is geen voorstander van het derde scenario, waarbij een deel van de landen afhaakt en een deel door gaat met het ratificatieproces, eventueel buiten de WTO, en wellicht zelfs het werkprogramma voor een veelomvattende handelsdeal. Hiermee boet de WTO aan gezag in en lijkt het toenemend op een vergaderplaats voor regionale handelsdeals.

Tegelijk stelt  Azevêdo vast dat een aantal landen al actief kijken naar de deze mogelijkheid, die zou kunnen leiden tot een wirwar aan afspraken.