Minder pachtverzoeken bij grondkamers

Den Haag – De vijf grondkamers kregen afgelopen jaar minder pachtverzoeken binnen dan in 2012 en 2011. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) van het ministerie van Economische Zaken, voorheen Dienst Regelingen.

Belangenorganisaties zitten met smart te wachten op de evaluatie van de pachtregelgeving door prof. Willem Bruil. Die zou eind vorig jaar al komen. Volgens RVO.nl kwamen bij de grondkamers vorig jaar 19.088 pachtverzoeken binnen. In 2012 waren dat er nog 19.343, een jaar daarvoor 19.855. Sinds de invoering per 1 september 2007 is de pachtvorm geliberaliseerde pacht van zes jaar of korter de meest populaire. Afgelopen jaar ging het om bijna 87 procent van alle pachtverzoeken. Het hoge aantal komt mede omdat het gaat om kortdurende pacht van een jaar tot maximaal zes jaar. Na afloop moeten verpachter en pachter weer een nieuw verzoek indienen als ze verder willen. Het aantal binnengekomen verzoeken voor reguliere pacht daalt al jaren fors. Echter vorig jaar kwamen er tachtig stuks meer binnen dan in 2012. Het gaat om totaal 2.018 verzoeken.

Cijfers over aantal pachtverzoeken die binnenkomen bij de grondkamers zeggen niet veel over hoe het pachtareaal zich ontwikkelt. RVO.nl registreert momenteel niet de arealen, maar gaat dat wel doen vanaf dit jaar. Laatste cijfers over pachtarealen zijn van 2012 op basis van de Landbouwtelling. Conclusie: het areaal pacht met dwingend recht, denk aan het Pachtprijzenbesluit, neemt sterk af, terwijl het areaal liberale pacht zonder dwingende afspraken in omvang toeneemt. Deskundigen in het veld verwachten dat die ontwikkeling zich ook in 2013 heeft voortgezet.

“We zien inderdaad een daling van het areaal reguliere pacht”, erkent Piet van der Eijk, voorzitter van de Bond van Landpachters (BLHB). “Dit komt voornamelijk omdat pachter de grond koopt van de erfpachter. Het is wachten op de pachtevaluatie van Bruil. Het wordt hoogtijd dat die er komt”, vervolgt hij. Van der Eijk kijkt al vooruit en ziet 1 juli naderen. Dan wordt het nieuwe Pachtprijzenbesluit vastgesteld. Hierin staan de nieuwe pachtprijzen, waarover in pachtersland vaak discussie over is. BLHB ziet graag dat voor 1 juli het pachtsysteem wordt aangepast.

Arnold Michielsen, portefeuillehouder pacht bij LTO Nederland, vindt het dat het opvallend stil is. Aanvankelijk zou eind vorig jaar de pachtevaluatie van Bruil naar buiten komen. “Mijn optiek is dat er uitspraken instaan waar het ministerie langer over moet nadenken”, aldus Michielsen.

Verpachters- en pachtersorganisaties bakkeleien al decennia over een goed pachtsysteem. Kern van de pachtdiscussie is dat er enerzijds een pachtinstrument is dat gereguleerd is door onder meer toetsing aan de grondkamer met dwingende bepalingen en anderzijds een pachtvorm, waarbij vraag en aanbod de duur van de huurovereenkomst én de huurprijs bepalen. In de sector gaan gedachten rond over de invoering van een zogenoemd loopbaanpacht. Dit is een pachtvorm met een langdurige pachtovereenkomst die eindig is en niet kan worden overgedragen op de bedrijfsopvolger.