Uien 9 meter breed zaaien

Naast het loonbedrijf in Bant (Fl.) heeft Jacob Vos ook nog een akkerbouwbedrijf met zo’n 90 hectare. Daar zaait hij half april zaaiuien. Zoon Theo bestuurt de grote zaaicombinatie. Het zaaien gaat de loonwerkers naar de zin. Nog een paar percelen en dan zit alles erin, ook bij de loonwerkklanten. In totaal hebben ze dan zo’n 200 hectare gezaaid.



Foto's: Sytze bakker, Tekst: Hilko Bos

Theo Vos vult de zaaimachine met uienzaad van het ras Summit. Hij heeft heel wat bakjes te vullen, de zaaimachine zaait namelijk 36 rijen in een keer.

Dit jaar zaait Vos voor het eerst met de 9 meter brede zaaimachine van het merk Agricola. De machine zaait zes bedden van 1,5 meter. Per bed komen zes rijen uien. De rijen liggen op het bed twee aan twee, met binnen de dubbele rij een rijenafstand van 14 centimeter.

Voor de zaaimachine staat een omgebouwde Riecam-werktuigendrager. Deze deed voorheen dienst als vierrijige aardappelrooier. De Riecam staat op een spoorbreedte van 3 meter. Elke twee bedden komt dus een wielspoor. Ideaal met rooien, want Vos rooit met een rooier van 3 meter. Hij kan dus altijd tussen de sporen door rooien. Belangrijk, omdat de loonwerker annex akkerbouwer vanaf komende herfst wil rooien met een schijvenrooier. Daarmee kan hij ook op zwaardere en onkruidrijke gronden goed rooien, omdat de schijvenrooier nog minder diep de grond in gaat dan rooiers met beitels of een rooias. Maar het rooien met een schijvenrooier luistert wel iets nauwer en bandensporen zijn daarbij hinderlijk. Ook voor het rooien wil Vos de Riecam inzetten.

Voor een grotere wendbaarheid kortte Vos de werktuigendrager flink in. De zaaimachine kan niet opklappen. Voor het wegtransport wordt de machine op een lage kar gezet.

Vanaf de hoge zitplaats heeft Theo goed zicht, vooral op de markeurstreep. Wel is het lastig om de eerste werkgang recht op de sjalonstokken af te rijden die dan gebruikt worden. Daarvoor is de zitplaats eigenlijk te hoog.

Onder de vooras hangt een stangetje om te controleren of de machine precies midden over de markeurstreep rijdt. Dit stangetje is vanuit de cabine goed zichtbaar.

Ook naar achteren is het zicht vanuit de cabine op de machine en het zaaiwerk prima.

In plaats van een aftakasaandrijving is een hydromotor geplaatst.

Volgend jaar willen vader en zoon Vos de zaaimachine per bed kunnen in- en uitschakelen. Nu worden alle zes bedden in een keer in het werk gezet. Op een gerende kant van het perceel zorgt dit voor onnodig zaadgebruik.
Ook RTK-gps staat nog op het lijstje aanpassingen voor volgend seizoen. Vanaf volgend jaar wil Vos twee man op de zaaimachine zetten: één als chauffeur en één voor het vullen van de zaaimachine, het uitmeten van het perceel et cetera. Op die manier moet de capaciteit verder verhoogd worden. ,,Bovendien maakt een hogere capaciteit de RTK-gps rendabeler. Voorheen gingen twee trekkers met twee zaaimachines op pad. Nu gaat een zaaicombinatie met twee man op pad”, licht Vos het systeem toe.

Voor het zaaiklaar leggen van de grond gebruikt Vos een zaaibedbereider met ganzenvoeten. Daarvoor gebruikt hij een trekker op smalle banden, onder het motto van ‘óf alles óf zo weinig mogelijk aandrukken’. Hij is bewust bezig met het voorkomen van bodemverdichting en deed vorig jaar mee aan het project Veldleeuwerik. Dit jaar ligt er een proef op het bedrijf waarin zowel op smalle banden als op rupsen het land zaaiklaar wordt gelegd. Later dit seizoen kijkt Vos naar de effecten op de uien.

Dit voorjaar gaat Vos ook aan de slag met een zelfrijdende pootmachine. De vierrijige Structural-snarenbedpootmachine is in een aangepaste WKM-werktuigendrager gebouwd. Een Steyr 6195 moet voor het poten acht ruggen in een keer frezen. Vos heeft echter ook al een rupstrekker op proef, die dat werk volgend jaar misschien kan overnemen. Hoe de ervaringen daarmee zijn, wordt binnenkort bekend. Over het 9 meter breed zaaien zijn Vos’ klanten in elk geval tevreden.