‘Inkomen boer onderbelicht in GLB-plan’

In een advies aan de voorzitter van de Europese Commissie over het GLB lijkt het inkomen van de boer onder te sneeuwen. Het platteland staat erin centraal.

Het platteland staat centraal in een voorzet voor nieuw landbouwbeleid in de EU vanaf 2020. Meer ontwikkeling van het platteland, minder richten op ‘geïndustrialiseerde landbouw’ en vooral minder directe inkomenssteun op basis van bedrijfsomvang. Dat staat in een advies aan de voorzitter van de EU-Commissie Juncker.

Inkomen van boer lijkt onder te sneeuwen

Het is nog wat vroeg zou je denken, het huidige beleid is nog maar net op de helft van de periode waarin het geldig is. Maar regeren is vooruitzien zullen ze in Brussel hebben gedacht. Dat is altijd te prijzen. Maar net als in vergezichten die in Nederland zijn geuit door staatssecretaris Martijn van Dam lijkt het inkomen van de boer wat onder te sneeuwen. Veel over duurzaamheid, dierenwelzijn, leefbaarheid van het platteland en regionale producten. Allemaal belangrijke doelen waar in de EU veel waard aan wordt gehecht. Maar tegelijkertijd wordt wat makkelijk voorbijgegaan aan economische wetten.

De praktijk is dat de EU heeft gekozen voor een liberalisering van het landbouwbeleid. Dat betekende afschaffing van melk- en suikerquotering en het grotendeels afschaffen van markt en prijssteun. De boer moet op de markt de prijs voor zijn producten verdienen, zelf of via de agri- en foodbedrijven. Tegelijkertijd worden de eisen op het gebied van milieu, dierenwelzijn en ander maatschappelijke wensen opgeschroefd. Boeren moeten daaraan voldoen, maar krijgen wel prijseffecten voor de kiezen van de wereldmarkt en de gevolgen van politieke besluiten. Van dat laatste is de boycot door Rusland van EU-producten een rechtstreeks gevolg. Lage prijzen worden bij lange na niet goedgemaakt door de inkomenssteun die er nog over is.

Niets over ander kostenplaatje voor consument

In het advies van de denktank aan Juncker ontbreekt dan ook een belangrijke consequentie van ander beleid. Bij een volledige omschakeling naar een landbouw die past bij de wensen van EU-burgers hoort vrijwel zeker ook een ander kostenplaatje voor voedsel in de EU voor de EU-consument. Alleen dan kan een verdere ontwikkeling naar noodzakelijke schaalvergroting wellicht worden gestopt. En kan ook de boer een inkomen halen uit zijn bedrijf.