Foto: ANP AlgemeenOpinie

‘Politiek bedrijven tussen de regels door’

Creativiteit met de regels die er zijn. In de Tweede Kamer werd deze week door verschillende politici creatief politiek bedreven met moties. Collega’s en voorzitters grepen in.

Je zou maar Kamerlid zijn van een kleine partij en iets heel anders willen dan de meerderheid. Dan kun je twee dingen doen: je gaat in overleg met de minister, staatssecretaris of collega-Kamerleden en probeert samen in beweging te komen in de richting die je op wil. Je stelt je ambities wat naar beneden bij en vraagt collega’s iets te bewegen, om zo tot een meerderheid te komen. Maar het kan natuurlijk ook anders. Je kan ook gewoon mokken en motie op motie indienen, waarvan je eigenlijk wel weet dat er geen meerderheid voor zal komen. Maar dan kun je in ieder geval aan de kiezer laten zien dat je je best hebt gedaan.

Iedere partij mag de spreektijd bij wetgevingsoverleggen naar eigen inzicht verdelen over de eerste termijn – waarin de partij haar standpunt duidelijk maakt en vragen stelt aan de bewindspersonen – en een tweede termijn – waarin aanvullende vragen worden gesteld en moties kunnen worden ingediend.

Afwijken van gebaande paden

Frank Wassenberg (PvdD) koos bij het debat over het jaarverslag van het ministerie van Economische Zaken een creatieve oplossing. Hij gebruikte vrijwel zijn volledige spreektijd in de tweede termijn om zes moties te kunnen indienen over onder andere dierwelzijnsmaatregelen. Vragen stelde hij niet. Met enige verbazing keurden collega-Kamerleden en de commissievoorzitter Roos Vermeij de werkwijze van Wassenberg af. Ook minister Kamp liet zijn afkeuring blijken. “Dat wordt dan allemaal ontraden”, grapte hij vilein. Dat gebeurde uiteindelijk ook.

Henk Krol van 50 Plus kwam tijdens het debat over de Teevendeal met premier Rutte en minister Van der Steur met een vergelijkbare actie. Hij wilde in de eerste termijn al gelijk een motie indienen waarin hij vraagt om het ministerie van Veiligheid en Justitie weer op te splitsen. Daarvoor hoefde wat hem betreft niet eerst tot laat in de avond te worden gedebatteerd. Collega-Kamerleden en Kamervoorzitter Arib verwezen Krol terug naar zijn stoel; dit was niet volgens het Reglement van Orde van de Tweede Kamer. Moties dien je pas in de tweede termijn in, tenzij er spoed bij is, zoals bij een motie van wantrouwen. Krol moest terug in de bankjes, maar door af te wijken van de gebaande paden, wist hij wel even de aandacht op zich te vestigen.

Een statement maken

De Kamer houdt strikt vast aan haar regels. Dat is van belang om de democratie goed haar werk te laten doen. Pogingen om af te wijken van deze regels kan ook worden gezien als een vorm van politiek bedrijven. Het is een beetje politiek tussen de regels door. Kamerleden maken er een statement mee. De stemming wordt ermee gezet, al levert het uiteindelijk vaak weinig op. Het roept vaak irritatie op, waarmee de welwillendheid van collega’s over het algemeen niet toeneemt. Afwijken van het protocol is een vorm van politiek bedrijven, maar de meest handige manier is het niet.

Beheer
WP Admin