‘Het instrument van het referendum is bezoedeld’

Wat heeft het Oekraïne-referendum ons nu gebracht? Ongeveer 70% van de kiezers heeft helemaal niet gestemd. Van degenen die wel hebben gestemd was een grote meerderheid ‘tegen’.

En waartegen dan eigenlijk precies? Tegen Oekraïne? Dat is moeilijk te geloven, omdat zelfs de initiatiefnemers toegaven het verdrag niet te hebben gelezen en Oekraïne hen ook helemaal niets kon schelen. De Partij voor de Dieren had een tenenkrommende radiospot over het verdrag. De SP is tegen vrijhandel in het algemeen (daar wordt alleen het grootkapitaal beter van) en dus ook tegen handel met Oekraïne. Over het land zelf ging het dus niet.

‘Het kabinet een loer draaien’

Tegen de Europese Unie dan? Dat zou kunnen, maar waarom dan precies? Of was het de tegenstemmers te doen om het kabinet een loer te draaien? Ook dat is mogelijk en dat is in elk geval gelukt. Zo is een stelletje relschoppers aan de haal gegaan met een kroonjuweel van Alexander Pechtold. Het referendum ging over van alles, maar vooral over een algemeen gevoel van frustratie van een minderheid van de Nederlanders over ‘de’ politiek.

En die frustratie zal alleen nog maar groter worden als het kabinet besluit om de uitkomst van het referendum gewoon te negeren. Dat zou verstandig zijn, maar eigenlijk kan men zich dat niet permitteren. Met het referendum – kosten: €40 miljoen – is het politieke gezag verder in diskrediet gebracht en het in beginsel mooie instrument van het referendum is bezoedeld geraakt.

‘Snel intrekken die referendumwet’

En dan heb ik het nog maar niet over de mensen in Oekraïne die hun hoop op een betere toekomst hebben gevestigd op de Europese Unie en op Nederland. Een totale kater dus. En uiteindelijk maakt het allemaal nog geen bal uit ook: het verdrag gaat natuurlijk gewoon door, eventueel ook zonder Nederland.

En daarom kan het kabinet ook het best besluiten om het associatieverdrag niet te ratificeren, onder het motto ‘wij luisteren wel degelijk naar het volk’. Als ik Rutte was zou ik met die beslissing nog een paar maanden wachten, zodat niet ook nog het Nederlandse voorzitterschap in Brussel met een lachertje eindigt. En snel intrekken die referendumwet. 20% van de Nederlandse kiezers is er niet aan toe.