Coalitiepartij VVD heeft het moeilijk door linkse meerderheid

Als regeringspartij is het niet altijd makkelijk in de Tweede Kamer. VVD-er Lodders krijgt de wind van voren, terwijl haar PvdA-collega’s gebruik kunnen maken van de speelruimte die de linkse meerderheid biedt.

Het is niet altijd makkelijk om coalitiepartij te zijn. Het debat over de invoering van fosfaatrechten in de melkveehouderij verzandde in een stevig potje zwarte pieten. Het leek wel een wedstrijdje ‘wie de meeste schuld had aan de ontstane situatie’. GroenLinks-Kamerlid Rik Grashoff wijst met de beschuldigende vinger naar de regeringspartijen VVD, PvdA en het CDA dat in de vorige regeerperiode aan het roer stond bij het landbouwdossier. CDA-er Geurts verwijt het kabinet dat er geen visie is over de landbouw, waarop VVD-er Helma Lodders CDA-er Geurts ervan beticht geen duidelijk standpunt te hebben. SP-Kamerlid Eric Smaling verwijt VVD er een rommeltje van te hebben gemaakt.

Zondebok Lodders

VVD-er Lodders werd aangewezen als hoofd zondebok. Zij wordt verantwoordelijk gehouden voor de lange tijd van onduidelijkheid voor de melkveehouderij. Er zou volgens de oppositiepartijen een stevig potje armpje drukken aan het akkoord vooraf zijn gegaan. VVD was tegen fosfaatrechten, maar ging uiteindelijk overstag, in ruil voor een toezegging van staatssecretaris Martijn van Dam dat hij zich in Brussel gaat inzetten voor het verruimen van het fosfaatplafond.

Terwijl VVD de wind van voren kreeg, bleef coalitiegenoot PvdA opvallend in de luwte. Deze partij kreeg geen schuld van de lange tijd onzekerheid waarin de melkveesector zat. Desondanks trok Sjoera Dikkers (PvdA) eerste het boetekleed aan door te zeggen dat de gang van zaken beter had gemoeten, om vervolgens – bijna naïef-  niet over fosfaatrechten te praten, maar met een heel ander voorstel te komen: sterrenmelk.

Commissie-Nijpels

Ook bij het debat over de Commissie Nijpels over de toekomst van de intensieve veehouderij, was de positie van de PvdA opmerkelijk. PvdA-Kamerlid Tjeerd van Dekken vindt dat er niet zo negatief over de Commissie gedacht moest worden. “Ik wil vandaag niet zo ongelooflijk somber doen omdat ik nou juist zo blij ben met een onconventionele commissie”, sprak hij. Zijn collega’s uitten daarvoor allemaal stevige kritiek op de zoveelste commissie over de veehouderij. Ze hadden vooral vragen over de opdracht en de samenstelling van de commissie. Ook de VVD had kritiek, maar moest zich ook binnen de kaders houden die een regeringspartij heeft. Het voorstel van Van Dam afwijzen past daar niet bij. De PvdA-fractie ziet het allemaal wat zonniger. En dat is ook te begrijpen. Als het gaat om de toekomst van zowel de melkveehouderij als de intensieve veehouderij kan de partij leunen op een meerderheid die – net als zij-  het beleid graag iets meer willen richten op dierenwelzijn en milieu, dan het zwaarbevochten compromis tussen dat ze met VVD heeft gesloten. Bij de stemmingen over de melkveewet was dat heel duidelijk: de grondgebonden en biologische sector moet worden ontzien en pogingen van de pro-landbouwpartijen om boeren meer ruimte te bieden konden niet op een meerderheid rekenen. De Kamer helt meer naar de links dan naar rechts en dat is merkbaar.