‘Ook zonder verdrag wordt Oekraïne groot in zuivel en vlees’

Tegenstemmen lijkt voor de landbouw een optie, maar ook zonder verdrag zal Oekraïne een grote speler worden op de zuivel- en vleesmarkt, stelt René Kremers.

De Nederlandse landbouw is groot geworden door vrijhandel en nu er een vrijhandelsakkoord ligt met Oekraïne hoor ik veel stemmen in diezelfde landbouw dat we tegen moeten stemmen. Er zijn verschillende argumenten die gebruikt worden en ik zal er hier een aantal doornemen.

Zelfvoorzienend

Vanuit de varkens- en melkveehouderij hoor je vooral het geluid van ‘als we tegenstemmen, gaat de Russische markt open en zal de melk- en vleesprijs stijgen’. Was het maar zo, helaas is dit niet waar, om twee redenen. Ten eerste praktisch: de olieprijs is laag en vooral daardoor is de roebel in waarde gedaald ten opzichte van de euro. Dus kan de gemiddelde Rus minder besteden en is er niet meer die grote koopkracht die er was. Rusland zal veel minder kaas en of vlees kopen en zeker niet tegen goede prijzen. Ook andere landen die geen boycot hebben, verkopen veel minder in Rusland, simpel en alleen om het feit dat de koopkracht bijna gehalveerd is. Daarnaast strategisch: Rusland zal en wil koste wat het kost zelfvoorzienend worden. Dit hebben wij ook gedaan in Europa en daar is ook niets mis mee. Eigenlijk is het een must, zo’n groot land en dan nog afhankelijk van import van vlees en zuivel. Dat is een doorn in het oog van de Russische politiek en er wordt alles aan gedaan dat recht te zetten.

Poetins spelletje

Elke kans om de lokale sector te beschermen wordt aangegrepen. Zelfs Tönnies, de grote varkensslachter in Duitsland die persoonlijk goede contacten heeft, via Schalke waar Gasprom sponsor is, met Poetin, komt er niet in. Toen er varkenspest was in Polen speelde Poetin weer een leuk spelletje, door voor te stellen Polen en omliggende landen in de ban te doen en de rest van de EU te laten exporteren. Dus Duitsland niet (ondanks de goede contacten met Tönnies), en Frankrijk wel. Natuurlijk, dat is lachen: laat die Duitsers en Fransen maar lekker met elkaar bakkeleien of dit voorstel wel of niet geaccepteerd moet worden. Dat doet Poetin slim en goed en wij trappen er iedere keer weer in. Ook nu weer zijn er mensen die denken dat tegenstemmen de prijs van melk en varkensvlees zal laten stijgen!

Dierenwelzijn

Dan de pluimveehouders, die bang zijn voor de plofkip uit Oekraïne. In feite zouden die erg voor dit verdrag moeten zijn, want dit verdrag is meer dan een handelsverdrag alleen: niet alleen afbouwen van de invoerheffingen, maar ook het stimuleren van democratie en rechtstaat. Indirect dus ook dierenwelzijn en je zag al resultaat. MHP, de grote vleeskuikenorganisatie in Oekraïne, heeft een overeenkomst getekend tijdens de handelsmissie met mevrouw Ploumen met de Gezondheidsdienst voor Dieren om het welzijn en de gezondheid van de vleeskuikens onafhankelijk te monitoren. Het is wat dat betreft heel simpel: de markt bepaalt en het is ‘u vraagt (en betaalt), wij draaien’. Dus marktgericht denken en werken kunnen ze heel goed in Oekraïne. Als die consument bereid is voor dierenwelzijn te betalen, dan krijgt de consument wat-ie wil. Met dit verdrag zal dierenwelzijn meer worden opgenomen in de manier van produceren dan zonder verdrag, want Oekraïne heeft heel veel keus en kan naar veel landen exporteren, vooral landen waar geen eisen gesteld worden qua dierenwelzijn.

Concurrent

Natuurlijk is Oekraïne een concurrent op de wereldmarkt, maar dat zal het toch zijn, met of zonder verdrag. Oekraïne is al een hele grote speler op de graanmarkt, maar zal dat ook op de zuivel- en vleesmarkt worden. Het klimaat is er perfect en er is land in overvloed, zaken die in Nederland beperkt zijn en veel geld kosten. Een stuk goed aardappelland huren kost in Nederland al snel €2.000 per hectare, terwijl je in Oekraïne voor €50 tot €100 per jaar huurt.

Dus voor de echte agrarisch ondernemer liggen er in Oekraïne kansen. Ook voor die ondernemer is dit verdrag goed, omdat het ondernemersklimaat verbeterd wordt door ook samen te gaan werken om de corruptie aan te pakken en het juridisch systeem te verbeteren. Mocht je toch gaan voor de bulkproductie, dan liggen er in Oekraïne grote kansen. In Nederland zullen we het toch moeten hebben van nichemarkten en producten waar we veel toegevoegde waarde kunnen creëren, maar de bulk gaat weg uit Nederland. Wilt u met eigen ogen een keer zien hoe het eraan toe gaat in Oekraïne, dan bent u van harte welkom in juli mee te gaan met onze studiereis.