Kabinet moet onze landbouwgrond beter waarborgen

Onze voedselproductie, onze voedselzekerheid en de infrastructuur die daarbij hoort, zijn van vitaal belang voor onze nationale en economische veiligheid. Dit wordt echter niet door het kabinet als zodanig erkend, vindt Jacco Geurts. Hij waarschuwt onder meer voor de verkoop van grootgrondbezitter ASR.

Gezien onze positie als het tweede agrarisch exportland in de wereld zou dit wel vanzelfsprekend moeten zijn. Maar ook vanwege het belang van de Rotterdamse haven en Schiphol voor onze economie. En het grootste belang is misschien nog wel om onze voedselvoorziening voor de samenleving als geheel veilig te stellen.De Telecom is wel erkend als vitale sector, en sinds kort zijn daar de primaire waterkeringen en de infrastructuur van elektriciteit en gas aan toegevoegd. Dat betekent dat ze niet zomaar door buitenlandse investeerders kunnen worden overgenomen. Het CDA wil dat voedselveiligheid en voedselzekerheid daarom dezelfde status krijgen.

Pacht

Onlangs heeft het kabinet besloten om verzekeraar ASR Nederland N.V. naar de beurs te brengen. Het lijkt een alledaags bericht, de voorgenomen verkoop van een Nederlandse bank of verzekeringsbedrijf. ASR is onder meer eigenaar van a.s.r. vastgoed vermogensbeheer. Met een totaal belegd vermogen van circa € 4,1 miljard, 425.000m2 oppervlakte winkels, 265.000m2 oppervlakte kantoren en daarnaast 4.800 woningen, dus geen onbelangrijke vastgoedpartij. Wat echter niet iedereen weet is dat ASR met 28.000 hectare landelijke grond één van de grootste private eigenaren van landbouwgronden in Nederland is. Deze gronden worden voor lange termijnen in pacht uitgegeven aan agrarische ondernemers. En daar wringt de schoen.

Door de wereldwijde politieke ontwikkelingen op het gebied van voedsel zouden de gevolgen van de verkoop van ASR groot zijn. Kijken we naar de voedselstrategie van China, die wereldwijd bezig is met het veiligstellen van haar voedsel in andere landen, dan zouden we ons zeker zorgen moeten maken. Helemaal als China onze landbouwgronden in handen zou krijgen door de verkoop van ASR.

Voedselzekerheid

Maar ook de korte termijn strategie met het pachtbeleid van het huidige kabinet brengt onze voedselzekerheid in gevaar. Het Rijksvastgoedbedrijf heeft van het kabinet de opdracht gekregen om zoveel mogelijk inkomsten binnen te halen. Duurzaam grondgebruik en kwaliteit van grond zijn daardoor onder druk komen te staan. De bodemvruchtbaarheid gaat hard achteruit. De nadelige gevolgen zijn her en der al zichtbaar: inklinking van grond, er zijn intensievere bouwplannen nodig om de pachtprijs te kunnen betalen, het organisch stofgehalte verminderd, stuifgevoeligheid en aaltjes in de bodem nemen toe.

Het kabinet moet het belang van de landbouwgronden voor Nederland waarborgen. Deze gronden moeten in betrouwbare handen blijven. De bestaande doelen moeten gehandhaafd blijven: natuurbehoud, langetermijn-opbrengsten en behoud van agrarisch gebruik. Bij een eventuele onderhandse verkoop zal dit nadrukkelijk moeten worden meegewogen. Dat vraagt om een goede beschermingsconstructie bij een gang naar de beurs. Partijen die onvoldoende rekening houden met de continuïteit van de onderneming en de daarmee samenhangende belangen zouden moeten worden uitgesloten.

Het kabinet moet een duidelijke en verantwoorde voedselstrategie gaan voeren, want voedselzekerheid is nu en in de toekomst van essentieel belang. Daarom zouden onze voedselproductie en de daarbij behorende infrastructuur als vitale onderdelen van onze nationale en economische veiligheid moeten worden aangemerkt.