Ook bij oud EZ-staatssecretaris Dijksma was er veel mist rond onderhandelingen in Brussel. EZ lijkt moeite te hebben met het scheppen van openheid. - Foto: Roel Dijkstra AlgemeenOpinie

Openheid van zaken over fosfaat blijft lastig voor EZ

Ondanks herhaaldelijke verzoeken tot openheid vanuit verschillende hoeken blijft het schimmig rond de onderhandelingen over derogatie en fosfaatrechten in Brussel. De Tweede Kamer worstelt met deze kwestie. Onder Van Dam is er mist maar ook bij Dijksma was er al mist.

Nieuwsgierig is iedereen wel een beetje. Als lid van de Tweede Kamer is nieuwsgierigheid ook functioneel. Kamerleden moeten de regering controleren en dat kan alleen als ze correct en volledig geïnformeerd zijn.

EZ heeft moeite met openheid over onderhandelingen in Brussel

Over de onderhandelingen met de Europese Commissie over derogatie of over het wetsvoorstel fosfaatrechten heeft het Nederlandse ministerie van Economische Zaken wel wat moeite met openheid. Ten tijde van de onderhandelingen over de derogatie van 2014 tot 2018, onder leiding van toenmalig EZ-staatssecretaris Sharon Dijksma, was er al een hoop mist. Dijksma zei haar uitsterste best te doen om de derogatie binnen te halen. De Tweede Kamer had hier wel wat twijfels bij. Dijksma’s politieke kleur en de wensen van haar partij sluiten niet direct aan bij het verruimen van bemestingsnormen.

Ook onder toenmalig staatssecretaris Dijksma was er al een hoop mist. Ze zei haar uiterste best te doen voor de derogatie. […] Dijksma’s politieke kleur en de wensen van haar partij sluiten niet direct aan bij het verruimen van bemestingsnormen.

Dijksma kwam thuis met beperkte derogatie; dat riep vragen op over haar inzet in Brussel

Toen Dijksma uiteindelijk thuiskwam met een beperktere derogatie dan de sector voorheen gewend was, riep dit vragen op over de inzet van Dijksma. De reden van deze beperking van de normen zijn nooit echt duidelijk geworden.

Het was reden voor Kamerleden om er uitvoering naar te vragen en het was ook reden voor diverse andere partijen om via de Wet Openbaarheid Bestuur (Wob) stukken op te vragen over de onderhandelingen. Zonder succes. De stukken werden niet openbaar gemaakt.

Deze week diende er zelfs een rechtszaak over het Wob-verzoek over het verkrijgen van de stukken. De rechtbank doet binnen 6 weken uitspraak.

Kamer wil nu bij elke stap duidelijkheid van Van Dam

Ook het huidige traject van onderhandelingen met Brussel over de fosfaatrechten en derogatie loopt allerminst soepel. Vrijwel elke mogelijkheid wordt door Kamerleden aangegrepen om duidelijkheid te vragen van staatssecretaris Van Dam. Hamvraag voor de Kamer is of hem te verwijten valt dat de fosfaatrechten worden uitgesteld omdat de Europese Commissie vindt dat sprake is van ongeoorloofde staatssteun. Het gevolg: de melkveehouderij moet zelf de veestapel verkleinen om zicht te houden op derogatie.

Twijfelachtig hoogtepunt van het verzoek om opheldering over de gesprekken in Brussel is een schriftelijk overleg, waarbij Van Dam maar liefst 25 A4-tjes de ruimte nam om eigenlijk niets meer te zeggen dan hij tot dan toe had gedaan. Er zijn overleggen geweest van ambtelijk tot politiek niveau, maar over informele gesprekken in de wandelgangen wordt niet gerept.

Zo wordt het werk wel heel lastig voor Kamerleden

Ook in het dossier over de NVWA wil de Kamer meer openheid om goede besluiten te kunnen nemen. Het ministerie kiest hier voor een andere route. Hier wordt een rapport onder geheimhouding ter inzage gelegd. Kamerleden mogen het rapport dan inzien, maar ze mogen er niet over praten. Lastig voor politici. En dus bekijkt vrijwel geen Kamerlid dit soort stukken, omdat ze er vervolgens niets mee mogen. Dergelijke situaties maken het voor Kamerleden wel erg moeilijk om hun werk van controlerende taak goed te doen. Ze moeten het doen met de bereidwilligheid van de bewindspersoon om openheid van zaken te geven. In sommige gevallen betekent dit dat ze mensen maar moeten geloven op hun blauwe ogen. Vraag is of dat zo gewenst is.

Beheer
WP Admin