Het draait niet alleen om de melk

De zuivelsector heeft het afgelopen jaar een aantal tegenslagen gekend zoals de harde landing, de Russische boycot en een forse afname van de vraag naar zuivel vanuit China. Toch blijf ik mezelf de vraag stellen: waarom staat de zuivelsector wel volop in de aandacht wanneer het de verkeerde kant uit dreigt te gaan, maar de andere sectoren niet?

Ook afgelopen week liep ik weer met deze vraag rond toen er een debat plaatsvond over de toekomst van de melkveehouderij.

Het afgelopen jaar heb ik keer op keer gewezen op de problemen in de groente- en fruitsector, de tuinbouw, de pluimveehouderij en de varkenshouderij. Want net als de zuivelsector zijn ook die sectoren getroffen door de boycot.

Afrikaanse varkenspest

De varkenssector heeft daarnaast ook al lange tijd te maken met de risico’s van de Afrikaanse varkenspest. Daar komt nog eens de alsmaar stijgende kostprijs bij ten opzichte van een dalende varkensprijs.

Eén geluid vanuit varkenssector

Toch lijkt het er vaak op dat het in Brussel alleen maar over de zuivelsector gaat. Daar is wel een verklaring voor. Sectoren zoals de varkenssector spreken namelijk niet altijd met één geluid. De een zegt dat er een opkoopregeling moet komen, een ander heeft het over een opslagregeling, terwijl weer iemand anders ander pleit voor exportsubsidies.

Met de komst van de producentenorganisatie voor de varkenshouders (POV) lijkt daar nu wel verandering in te komen. Hopelijk is nu dan ook duidelijk dat problemen alleen kunnen worden aangepakt wanneer er overeenstemming bestaat binnen de sector.

Vermindering kostprijs varkens hard nodig

Omdat het fout dreigt te gaan met de varkenshouderij is een vermindering van de kostprijs hard nodig. De afzet van mest vormt nu bijvoorbeeld nog een grote kostenpost, maar die kosten zouden sterk kunnen worden terug gebracht wanneer het gebruik van mineralenconcentraat wordt toegestaan. Ook zou er flink wat geld bespaard kunnen worden door via het kringloopsysteem het verlies van kostbare mineralen tegen te gaan.

Belangenorganisaties gefixeerd op melkveehouderij

Kostenreductie is alleen makkelijker gezegd dan gedaan. Daar is ook voldoende politieke wil voor nodig. Belangenorganisaties zoals LTO zouden voor druk op de ketel kunnen zorgen, maar lijken vooralsnog vooral gefixeerd te zijn op de melkveehouderij.

De belangen van andere sectoren lijken daarbij te worden vergeten. Denk bijvoorbeeld aan het handelsverdrag tussen de EU en de VS (TTIP) waar nu over gesproken wordt. LTO is een groot voorstander van TTIP omdat de zuivelsector flink zou kunnen profiteren van het handelsakkoord, terwijl de pluimveehouderij en de varkenssector de gevolgen van datzelfde akkoord vrezen.

Van groot belang voor werkgelegenheid en economie

Het zijn de gevoelige sectoren waar weinig oog voor is. Sectoren die van groot belang zijn voor de werkgelegenheid, de economie en de leefbaarheid op het platteland. Eén krachtig geluid is dan ook nodig om voldoende druk te zetten zodat niet alleen de koeienboeren, maar ook onze varkenshouders, pluimveehouders, telers en tuinders die steun krijgen die de zuivelsector ook altijd heeft gehad.

EU-steun niet overal gelijk

De steun die boeren krijgen is overigens niet in alle EU-lidstaten gelijk. Waar in Nederland de mogelijkheid tot gekoppelde steun voor melkkoeien niet meer bestaat, ontvangen melkboeren in Finland €530 per koe en in Hongarije €300 per koe.

Niet voor niets geef ik mijn gasten altijd mee dat het in Brussel voor 80 procent gaat over de zuivel en voor 20 procent over de andere sectoren.