Frankrijk als risicoland

De Franse economie komt steeds verder achterop, en grote hervormingen zijn niet voorzien.

Afgelopen weekend zat ik met vrienden in een zomerhuisje. Dat doen we elk jaar, al bijna veertig jaar. Zo’n weekend wordt er eindeloos wijn gedronken en geklaverjast. Voor de rest wordt er gepraat. Over werk, herinneringen, gezondheid, kinderen en over de toestand in de wereld. Het verbaasde me dat er veel opwinding was over ‘Griekenland’. En dat terwijl het in economische zin maar een klein land is, dat de economie van de EU echt niet in een val zal meeslepen.

Met goedkopere drachme waren Grieken armer, maar ook goedkoper uit

Vandaag moest ik college geven over de geldmarkt, daar ging het feitelijk over hetzelfde, ‘Griekenland’ dus. Ik heb de studenten nog maar eens uitgelegd hoe het vroeger ging, toen de drachme nog bestond. Als de Griekse concurrentiepositie achteruit ging omdat andere landen efficiënter gingen produceren en de Grieken niet, dan verloor de drachme een deel van haar waarde. Met die goedkopere drachme waren de Grieken armer, maar ook goedkoper uit, dus konden ze weer een poosje concurrerend aanbieden. Nu de Grieken de euro hebben, is dat niet meer mogelijk. De euro verliest geen waarde als Griekenland wat achterop komt. Daar komt bij dat een groot deel van de Griekse export naar de EU gaat, en dan doet de waarde van de euro er niet toe. De enige manier voor de Grieken om concurrerend te worden is dat ze efficiënter gaan produceren. Maar ja, dat vergt allerlei hervormingen en maatregelen, en daar wil men niet aan. Dus hangen de Grieken aan het infuus, en verpleegster EU is niet van plan een nieuwe fles vloeibaar geld aan te sluiten als de patiënt niet zelf zijn best doet.

Dankzij Griekenland let niemand nu op de tien keer grotere Franse economie

Zowel afgelopen weekend als in het klaslokaal heb ik aangegeven dat er nog wat patiënten zijn. Italië, Spanje en Frankrijk hebben in feite dezelfde ziekte. Dat wil zeggen, patiënt Spanje doet volop zijn best concurrerend te worden, Italië doet alsof en Frankrijk doet helemaal niets. De Franse economie is meer dan tien keer zo groot als de Griekse. Daar komt bij dat de EU, althans de voorganger ervan, opgericht is om Frankrijk en Duitsland in één club te krijgen. Dat om een volgende oorlog te voorkomen. Ook Frankrijk kan de internationale concurrentie niet goed aan. De lonen zijn er relatief hoog, er is veel bureaucratie, de sociale lasten en belastingen zijn hoog en de werkloosheid is hoog. Zelfs op het terrein van de landbouw heeft het land moeite de internationale concurrentie bij te houden. In het verleden werd dat door verlaging van de waarde van de frank opgelost. Op zijn Grieks dus. Maar dat kan sinds de invoering van de euro niet meer.

Van Griekenland kan ik niet wakker liggen, maar van Frankrijk des te meer. Maar dankzij Griekenland let niemand op Frankrijk. Het is beter dat wel te doen.