Melkveehouder betaalt sanering varkenshouderij

Ook dierrechten zijn in te zetten om varkenshouderij warm te saneren, maar fosfaatrechten zijn aantrekkelijker.

De inkt van mijn vorige bijdrage was nog niet droog of er was al weer iets nieuws bedacht. Vorige week schreef ik dat melkveehouders met mest gaan concurreren met varkenshouders, want melkveehouders kunnen meer betalen voor extra grond dan varkenshouders. Een dag later kwam een plan naar buiten om, als het nationale fosfaatplafond overschreden wordt, geen dierrechten maar fosfaatrechten in te voeren. Elke veehouder krijgt dan fosfaatrechten op een of andere historische basis, mogelijk de huidige productie. Wie meer wil produceren moet rechten bijkopen, of fosfaatarmer produceren. Bijkopen door melkveehouders brengt geld in het laatje van de verkoper, waarschijnlijk een varkenshouder die er geen toekomst meer in ziet. Dat leidt tot een warme sanering van de varkenshouderij, betaald door de melkveesector.

Warm saneren kan ook met dierrechten

Hetzelfde kan bereikt worden met dierrechten, dus wat dat betreft is er geen verschil. Als iedereen naar rato van de huidige omvang dierrechten krijgt, en rechten tussen varkens en koeien worden uitwisselbaar, dan kan een melkveehouder dierrechten bijkopen. Ook op die manier zal een warme sanering ontstaan van zieltogende varkenshouders. Ik zou willen dat ook honden onder de regeling gebracht werden; dan werden bij mij in de buurt hondenhouders warm weggesaneerd.

Forse verschillen tussen dierrechten en fosfaatrechten

In beide gevallen, dierrechten en fosfaatrechten, betaalt de melkveehouderij de sanering van de varkenshouderij, en in beide gevallen blijft de grondgebondenheid van de bestaande regeling intact. Toch zitten er tussen dierrechten en fosfaatrechten ook aanzienlijke verschillen. Bij dierrechten zal een tendens ontstaan om de productie per dier te vergroten. Dat is misschien niet goed voor het welzijn van de dieren, maar wel logisch. Het effect zal zijn dat de fosfaatproductie toch verder groeit. Een koe die drie keer per dag gemolken wordt en op jaarbasis 10 procent meer melk geeft, vreet navenant meer. Dat levert meer fosfaat op. Er moeten dus op voorhand minder dierrechten uitgedeeld worden dan het aantal dat bij het fosfaatplafond hoort. Bij fosfaatrechten ontstaat de tendens om zo weinig mogelijk fosfaat te produceren: het zogeheten voerspoor. Dat geeft mogelijkheden om meer koeien te houden en meer melk te produceren. Nadeel van het sys­teem is de uitvoerbaarheid. En dan is er nog het risico van sterke ­regionale concentratie, maar die is afhankelijk van hoe met de huidige productierechten in de varkenshouderij wordt omgegaan.

Zoals gezegd, voor beide systemen kan gelden dat de melkveehouders de varkenshouderij warm saneert. Maar ja, anders geven ze het geld uit aan dure grond van boeren die de landbouw verlaten. Dan worden die warm gesaneerd.