Boer het belangrijkst

“In de keten is de boer het belangrijkst om te zorgen voor een duurzame landbouw”, zegt Hanna. “Bij hem begint alles.”

“Maar hij krijgt de grootste verwijten over zich uitgestort”, sipt Hans zuur. “We doen alles fout. Te grote stallen, te veel dieren en … “

“Stop, even de goede volgorde”, breng ik hem tot zwijgen. “Hanna heeft gelijk en Hans klaagt. Daar komen we niet verder mee.”

“Hoe zie jij het dan?”, vraagt Hans.

“Luister”, zeg ik, “uitgangspunt moet zijn dat boeren voldoende voedsel produceren voor de gehele wereldbevolking. Biologisch valt af omdat we dan nooit alle monden kunnen voeden. Dat kan alleen als boeren kunnen produceren voor een gunstige prijs. Ze moeten een redelijk inkomen verdienen. Anders willen steeds minder jongeren boer worden.

Dan moet de voedselveiligheid worden gewaarborgd. Ook dat begint bij de boer. We moeten milieuvriendelijk produceren. Geen negatieve gevolgen voor het milieu en de uitstoot van milieuschadelijke stoffen tot een minimum beperken.

Belangrijk is ook de biodiversiteit. Onderzocht moet worden wat beter is: de natuur integreren in de bedrijfsvoering, of natuur en landbouw strikt scheiden. En ernaar streven een kringloop te krijgen van voedingsstoffen. De energiebalans zal op bedrijfsniveau ongeveer in evenwicht moeten zijn.”

“Mooie opsomming”, smaalt Hans. “Hoe denk je dat te bereiken?”

“Als boeren samen. We moeten weer het heft in eigen handen te nemen. Initiatief nemen en de overheid, Europees en landelijk, duidelijk maken wat we willen. We kunnen leren van de publiciteitsmachine van de milieugroeperingen. Die weten het maatschappelijk gevoel voor duurzaamheid te manipuleren. Dat moeten wij ook doen om de burger te overtuigen van ons gelijk.”

Daarom de opdracht aan alle bestuurders in de keten: duidelijk maken dat de boer centraal staat bij duurzaamheid. Samen moeten ze zorgen dat hij daarvoor goed wordt betaald. Want de boer, hij wil wel.

Bij de consument kun je vraagtekens plaatsen. Als duurzaam de norm wordt, moet die echter wel volgen.