CBS-cijfers illustreren tragiek van boer

De nieuwste CBS-cijfers over de productie en inkomens in de landbouw bevestigen een bekend probleem van de agrarische sector. Als geen ander weten boeren hun output jaarlijks op te schroeven.

De productie per dier en per hectare blijft maar gestaag groeien, evenals de omvang van de bedrijven. In 20 jaar tijd is de grondoppervlakte per bedrijf bijna tweederde toegenomen.

Dubbele schaalvergroting

Tegelijk ruimde bijna de helft van de ondernemers – 42%- het veld. De overblijvers hebben niet alleen grotere bedrijven, ze doen het per saldo ook nog eens met minder mankracht. Dubbele schaalvergroting dus.

Op zich is het niet erg dat er bedrijven afhaken. Nederland wordt niet groter, dus is bedrijfsgroei alleen mogelijk als de buurman stopt. Zo is het altijd geweest. Wat het verhaal zuur maakt, is dat het de stopper uiteindelijk vaak beter vergaat dan de blijver. Het boereninkomen steeg in 20 jaar tijd vier keer zo langzaam als de inkomens buiten de landbouw.

Verliezer wat betreft inkomen

Kampioen schaalvergroting en productiegroei, verliezer als het om inkomen gaat. Ziedaar de tragiek van de Nederlandse boer in een notendop. De conclusie moet wel zijn dat een eenzijdige focus op productiegroei en kostprijsverlaging geen voorspoed brengt.