Dreiging of kans?

“Dit wordt het jaar van de waarheid”, zegt Hanna heel zeker. “Duurzaamheid gaat in de landbouw de boventoon voeren. Laten we het over ons komen of gaan we er zelf richting aan geven?”

Hans kijkt haar verstoord aan: “Wat kunnen we doen? We zijn hier roomser dan de paus. We moeten concurreren met de boeren overal in de wereld. Ik kan je verzekeren dat wij in Nederland voorop lopen. Moet je het leven van een kip in Egypte zien of van een gans in Frankrijk. Dat soort landen zijn onze concurrenten. En hoe meer regels je hier krijgt, hoe duurder onze producten worden. En wat doen de supermarktbazen dan? Die halen doodleuk producten uit het buitenland en wij blijven ermee zitten. Binnen de kortst mogelijke tijd zijn we voorlopers zonder inkomen.”

“Je bent een kortzichtige ondernemer”, zegt Hanna. “Je ziet alleen maar bedreigingen. Als je wat beter nadacht, dan zou je weten dat in het verleden bedreigingen omgezet zijn in kansen.”

“Welke dan?”, vraagt Hans.

Hanna moet even nadenken en antwoordt: “Neem de tomaten. In Duitsland wilden ze onze ‘wasserbomben’ niet meer hebben. De export zakte in elkaar, maar de telers gingen aan het werk. Tegenwoordig zijn er weer smaakvolle tomaten in allerlei soorten en maten en specials, zoals snacktomaatjes. Legbatterijen zijn ook een voorbeeld. Wij waren in Nederland eerder met de scharreleieren dan andere landen. Nu vind je ze in elke supermarkt. Ook daar werd een bedreiging een nieuwe kans.”

“En onze melkveehouderij dan?”, gaat Hans door.

Ze steggelen nog wat verder en mijn conclusie is dat Hanna gelijk heeft. Hans voert wel bezwaren aan, maar geen oplossingen. We kunnen er niet omheen dat de maatschappij andere eisen stelt aan de landbouw. Daarbij is duurzaam het toverwoord dat we niet kunnen negeren.

Vraag is: wie neemt de regie? Verzetten we ons tegen de onwetende burger, die wel eisen stelt, maar niet wil betalen? Moeten we gangbaar duurzamer maken of kiezen voor biologisch? Is de natuur vijand of vriend?

Het wordt tijd dat we eensgezind op zoek gaan naar de juiste antwoorden.