Vergroeningseisen zijn scherpste kantjes kwijt

Invulling ecologische focusgebieden wordt net zo ingewikkeld als het woord zelf.

Landbouworganisaties reageren uiterst kritisch op de manier waarop staatssecretaris Dijksma invulling wil geven aan het nieuwe Europese landbouwbeleid. Vooral de voorwaarden voor ‘ecologische focusgebieden’ op akkerbouwgrond moeten het ontgelden. Nederland is in sommige opzichten strenger dan andere landen. Ook natuurorganisaties zijn teleurgesteld. Zij zien de manier waarop de oorspronkelijke vergroeningsplannen zijn uitgewerkt juist als een overwinning voor de landbouwlobby.

Beide hebben gelijk. Het pakket dat er nu ligt ís een overwinning voor de landbouw, als je het afzet tegen de oorspronkelijke plannen. Vergroening, het leveren van groene diensten in de vorm van een mooi landschap en biodiversiteit, is de broodnodige nieuwe legitimatie voor Europese inkomenssteun. Het onderhandelingscircus begon jaren terug met een eis van 7 procent ‘groene braak’ – een forse belasting voor boeren op dure grond zoals de Nederlandse.

Dat werd dus al snel afgezwakt tot 5 procent ‘ecologisch focusgebied’. De invulling ervan is vervolgens flink verder ten gunste van de landbouw afgebogen. Via speciale omrekentabellen telt een slootkant dubbel en gelden sommige commerciële teelten mee als vergroening. In Dijksma’s rijtje prijken vlas, hennep en een aantal vlinderbloemigen. Toch geen superexotische akkerbouwgewassen. Geen wonder dat in de natuurhoek teleurstelling overheerst.

Maar ook Nederlandse akkerbouwers hebben recht van klagen. Als dan in Brussels verband versoepelingen zijn afgesproken, waarom mogen zij daar niet net zo van profiteren als hun Duitse collega’s? Denk aan behandeling van sloten, die in Nederland alleen meetellen als er een bloemenrand naast ligt.

Een klacht die ongetwijfeld komt, is de complexiteit. Akkerbouwers krijgen nog een hele kluif aan het uitzoeken van wat voor hen de beste invulling is van deze maatschappelijke verplichting. Maar al met al moeten akkerbouwers niet te hard mopperen over deze invulling van het GLB.