Hoe hou je rotte appels uit de mand?

Hoe hou je rotte appels uit de mand? Het is in een notendop de kernvraag rond de ontmanteling van de productschappen in de veehouderijsector. De schappen, opererend in blessuretijd, maken zich grote zorgen over de borging van de kwaliteit en voedselveiligheid. De controle op kritische stoffen, antibiotica en salmonella is volgens hen straks onvoldoende.

De controles maken standaard deel uit van de IKB-systemen. Niks aan de hand dus, ware het niet dat dekking van deze ketens niet 100 procent is. Een handjevol bedrijven, variërend van hooguit 5 tot 10 procent per sector, doet niet mee. Met de productschapsverordening blijven deze toch in het vizier. Ook het tuchtrecht is op hen van toepassing. Met het opheffen van de productschappen verdwijnen echter deze controlemogelijkheden.

Minister Henk Kamp van Economische Zaken wil de nieuwe organisaties die de productschapstaken overnemen, te weinig bevoegdheden geven om regels algemeen verbindend te verklaren. Het zouden daarmee te veel productschappen nieuwe stijl worden. Hij laat het aan de markt over. Het handjevol ‘free riders’ dat niet in een IKB-systeem zit, komt onder toezicht van de NVWA. Het is de grote zorg dat dit toezicht ontoereikend is. Het zijn veelal ook de eigenzinnige veehouders die de grenzen opzoeken.

Kampt tornt niet aan de afspraken over opheffing van de schappen. Dit ligt politiek gevoelig. Hij kan wel een steentje bijdragen aan een oplossing door de NVWA-controles bij ‘free riders’ fors op te voeren. Dit alles om de kans op voedselschandalen te minimaliseren.