Aangebonden

Heel wat biologische bedrijven houden hun melkvee nog aangebonden. Thieme wil daarvanaf.

Ik las in de krant dat Marianne Thieme, van de Partij voor de Dieren, wil dat koeien niet langer aangebonden worden. Vooral kleinere biologische melkveehouderijen hebben soms nog stallen waarin de koeien aan palen staan. Romantisch, naar minder leuk voor het vee. Thieme wil ervanaf – met een ruime overgangstermijn, want het zijn natuurlijk wel haar knuffelboeren.

Ogenblikkelijk verplaatsen mijn gedachten zich naar vroeger. Ik ben geboren op een soort keuterbedrijf met kippen, fruit, koeien en varkens. Toen opa van het bedrijf ging, kreeg hij het fruit en de kippen mee. Mijn vader was modern en wilde specialiseren. Hij was succesvol met de varkens. Zijn sterzeugen en fokberen haalden medailles en bekers binnen; die liggen nog steeds in een doos bij mij op zolder. Het was toen net als nu: op de raarste momenten gooiden importeurs de grenzen dicht of brak een dierziekte uit, en viel de varkensprijs in elkaar. Pa was een risicomijder – net als ik –, en dus gingen de varkens de deur uit en koos hij voor de koeien en de DOC toen hij verder wilde groeien en specialiseren. Met een ondershandse lening van de lokale veevoerleverancier bouwde hij een nieuwe stal. Met roosters op de grup, met rubbermatten en een grote mestkelder. De hele buurt kwam kijken. De koeien stonden niet langer aan palen, maar met een metalen beugel aan moderne, nylon banden. Niet aan kettingen, zoals bij sommige buren later, want die maakten te veel lawaai. Pa wilde geen palen, omdat die slecht waren voor de koeien, en voor hemzelf. Voor je het wist zat je klem tussen koe en paal. Het bedrijf was klaar voor de toekomst, maar met al dat rubber en nylon was de romantiek wel een beetje weg.

Het vervolg van de ontwikkeling, een ligboxenstal, heeft hij niet meegemaakt als actieve boer. Ligboxen kwamen in zwang toen pa tegen zijn pensioen liep. Hij zag wel dat de koeien het in een loopstal nog aanzienlijk beter hadden. Meer vrijheid, meer ruimte, meer frisse lucht. Thieme heeft wat dat betreft gelijk; aanbinden is uit de tijd. De consequentie is wel dat een aantal kleine melkveehouderijen dan moet stoppen. Ze zullen echt niet investeren in rubber en nylon, om van een loopstal nog maar te zwijgen.

De moraal van het verhaal is dat de melkkoe het beter kreeg met verdere specialisatie en schaalvergroting. Dat zal Thieme niet graag horen. De tweede moraal is dat de hang naar romantiek bij veel PvdD-aanhangers nogal betrekkelijk is. Koeien horen volgens hen in de wei, ook als het regent en modderig is. Ze mogen niet vastgebonden in de stal staan, terwijl dat toch eeuwenlang de vertrouwde techniek was. De spanning tussen dierwelzijn en romantiek, Thieme heeft volgens mij een probleem.