AlgemeenOpinie

Ontwikkelingen

We kunnen niet 100 jaar vooruit kijken, maar tegen die tijd is het met het handwerk wel gedaan.

Mijn regionale omroep, RTVNoord, besteedde vorige week aandacht aan ‘Groningen over 100 jaar’. Ik mocht mijn licht laten schijnen over landbouw en ‘pladdelaand’. Aan zoiets komt geen wetenschap te pas, want je kunt geen eeuw vooruit kijken. Ga maar na, 100 jaar geleden waren er nauwelijks auto’s, was al het werk in de landbouw handwerk, woonden kleine boertjes nog bij de dieren in de stal, en moesten delen van de Peel en het zuiden van de Veenkoloniën nog worden verveend.

Ik heb het op deze plaats wel eens vaker gezegd: voor zo’n toekomstbeschouwing kun je weinig meer doen dan bestaande lijntjes doortrekken. Mijn collega Huigen spreekt in dat verband over Zobo’s: Zeer Bijzondere en Onverwachte Ontwikkelingen. Zobo’s lenen zich niet voor wetenschappelijke analyse, want bijzondere dingen zijn te voorspellen, maar onverwachte dingen niet. Onverwacht is onverwacht.

Een voor de hand liggend lijntje dat kan worden doorgetrokken is dat van precisielandbouw. Het lijkt me over een eeuw de standaardteeltmethode. De vraag is of er nog veel mens aan die manier van produceren te pas komt. Vast niet veel. Het meeste werk wordt dan door computers en robots gedaan. Een boer is dan alleen nog nodig om de zaak in gang te zetten en om de handel te organiseren.

De belangrijkste vraag voor landbouw én platteland is of alle landbouw over 100 jaar in volledig gecontroleerde omstandigheden plaatsvindt. In bakken, in kassen, in loodsen en schuren. Ik ga er zelf van uit dat dat het geval zal zijn, althans bij een groot deel van de teelten. In zo’n omgeving komen robots en computers het best tot hun recht, zonder verstorende invloed van regen en sneeuw. Hoewel sneeuw, met klimaatverandering? Een witte kerst kent men dan alleen van foto’s. Bij teelt onder dak neem ik aan dat we niet meer met grond knoeien, maar zaadjes of klonen rechtstreeks tot knol en wortel laten uitgroeien. Een deel van het vlees zal ook wel zonder koe of varken tot stand komen. Het groeit gewoon uit een aantal gemanipuleerde cellen. Technisch kan dat nu al, het smaakt nog naar niks. Zoals al opgemerkt, een eeuw is heel lang, dus zo raar zijn deze gedachten niet.

Als we veel productie onder dak doen, blijft veel grond over. Dat moet ook, want met al die robots hebben we meer vrije tijd, en die tijd willen we ergens besteden. Dat gebeurt op een aantrekkelijk platteland, waar misschien zelfs nog graan wuift en koeien buiten lopen. Niet omdat het niet beter binnen kan, maar omdat het mooi en rustgevend is. Ik ben blij dat ik dat niet meer mee hoef te maken, eigenlijk. Gelukkig is er volgend jaar nog niets aan de hand. U kunt dan nog gewoon buiten werken. Geniet ervan zolang het nog kan.

Beheer
WP Admin