Zilvervloot

Nooit geweten dat investeren in schepen zo aantrekkelijk was. Maar dat moet toch echt wel het geval zijn.

Want de afgelopen jaren hebben tientallen Nederlandse bedrijven miljarden geïnvesteerd in zeeschepen. En dat doen ze niet voor niets. Zo hebben volgens NRC onder meer ketchupfabrikant Heinz, kledingketen Wibra en de grote Nederlandse distributeur van schoolboeken, Van Dijk Educatie in Kampen, belegd in zeeschepen. En dat zijn zeker geen bedrijven die zich toegelegd hebben op de zeevaart. Ook willen deze bedrijven geen rederij beginnen. De enige reden waarom deze ondernemingen toch geïnvesteerd hebben in zeeschepen is puur een fiscale. Door eerst slim gebruik te maken van de mogelijkheden van willekeurige afschrijving en na de afschrijving de zeeschepen vervolgens onder het tonnageregime te brengen worden er miljoenen aan belastingen bespaard. Ook boeren hebben massaal gebruikt gemaakt van de voordelige mogelijkheden van willekeurige afschrijving op bedrijfsmiddelen. Het tonnageregime kunnen ze echter niet toepassen omdat dat alleen mogelijk is bij een investering in zeeschepen.

Hoe groot de strop voor de fiscus is, valt moeilijk te zeggen maar dat het om honderden miljoenen gaat is wel duidelijk. De regeling waarmee om en nabij 150 zeeschepen zijn gebouwd tussen 2009 en 2013, was bedoeld om de economie aan te jagen. De miljoenen die bedrijven investeerden mochten versneld worden afgeschreven. Daardoor ontstond direct een grote aftrekpost. Het geld “komt als het ware handje contantje ten goede aan de liquiditeit”, zei toenmalig staatssecretaris Jan Kees de Jager (Financiën, CDA) begin 2010 nog enthousiast.

Nu is het Ministerie van Financiën niet meer zo enthousiast. Of in goed Nederlands: “Ze zijn not-amused”. De meeste scheepsinvesteringen keurde de Belastingdienst vooraf goed. Toch is de dienst sinds de beëindiging van de regeling, eind 2013, bezig met een groot onderzoek naar de Nederlandse investeerders. Bij vrijwel al deze ondernemingen, hun fiscalisten en rederijen in heel het land hebben inspecteurs documenten opgevraagd. Zelfs correspondentie met advocaten, die onder het verschoningsrecht vallen, is opgevraagd. De Belastingdienst probeert alsnog de schade te beperken. Of dat gaat lukken is nog maar de vraag. Inmiddels is de eerste procedure bij de belastingrechter opgestart. Maar vooralsnog lijkt het erop dat bij de investeerders in zeeschepen die gebruik hebben gemaakt van deze truc de Zilvervloot is binnengelopen.