In Frankrijk en Duitsland heeft de overheid financiële tegemoetkomingen en andere noodhulp beschikbaar gesteld voor de wateroverlast. In Vlaanderen is overleg over erkenning als algemene ramp. Nederland houdt vast aan de brede weersverzekering voor schade door overvloedige regen.
Volgens de Vlaamse Boerenbond heeft de overvloedige regen, die ook de laatste dagen nog steeds aanhoudt, alle belangrijke productieregio's in Vlaanderen getroffen. Verschillende delen in België zijn enkele malen achter elkaar overstroomd door de hoosbuien.
Het is volgens de bond te vroeg om gedetailleerde schadeberekeningen te maken. Daarbij gaat het niet alleen om waterschade, de warme en vochtige weersomstandigheden vormen volgens de bond ook een ideaal klimaat voor de ontwikkeling van ziekten en plagen. "De gewassen moeten dus dringend behandeld worden, maar heel wat velden zijn onberijdbaar. Daardoor zal nog extra schade ontstaan. Het is dus afwachten wat de uiteindelijke schadebalans wordt. Het is ook nog te vroeg om te voorspellen welke invloed dit zal hebben op de prijs van onze producten", aldus voorzitter Sonja de Becker.
"Intussen is het zaak om ervoor te zorgen dat de veroorzaakte schade zo goed en zo snel mogelijk kan worden vergoed. Ik reken er op dat het Vlaamse Rampenfonds, dat onder de bevoegdheid van minister–president Bourgeois valt, snel alle nodige informatie verzamelt zodat de Vlaamse regering op korte termijn een beslissing kan nemen over de erkenning als algemene ramp. Na erkenning kunnen dan schadedossiers worden ingediend. Ik heb de minister-president alvast gevraagd de procedure op te starten en er ook voor te zorgen dat bij erkenning, schadedossiers snel en efficiënt worden behandeld.''
Franse minister op bezoek
Ook in Frankrijk is de schade nog niet te overzien. Wel is duidelijk dat een flink aantal velden met graan, aardappelen of vollegrondsgroente als verloren beschouwd moeten worden. Stéphane le Foll, de Franse minister van landbouw, nam vrijdag 17 juni poolshoogte in de Loiret, de streek rond Orleans waar enkele steden en dorpen en de omringende landerijen volledig onder water hebben gestaan. ''Getroffen boeren kunnen rekenen op de volledige mobilisering van de overheid", verklaarde de minister daarbij.
Inmiddels heeft die overheid voor 1.358 gemeenten – van de 35.000 – de status 'natuurramp afgekondigd. Dat betekent dat ook boeren en tuinders er een verzoek om schadevergoeding in kunnen dienen. Verder heeft Le Foll aangekondigd dat boeren die niet kunnen voldoen aan de eisen voor de toeslagrechten, bijvoorbeeld omdat hun land onder water staat, niet bang hoeven te zijn voor kortingen of boetes. Ook kunnen ze in aanmerking komen voor uitstel van sociale lasten en belastingen.
Inmiddels heeft de bond van telers van koolzaad- en eiwithoudende gewassen Orama de overheid verweten veel te veel eisen te stellen aan het uitbaggeren en uitdiepen van beken en rivieren. Daardoor kan het water bij hevige regenval niet weg.
Van Dam: geen andere steun dan brede weersverzekering
Er zijn geen andere middelen dan de brede weersverzekering om boeren te helpen tegen het extreme weer. Dat zei staatssecretaris Martijn van Dam van Economische Zaken tijdens een debat in de Tweede Kamer.
"De brede weersverzekering kan boeren behulpzaam zijn bij de schade die is ontstaan door de vele regenval, maar dat geldt niet voor alle gevallen. Voor individuele bedrijven kan de klap groot zijn als ze door de vele regen en de voorspelde hoge temperaturen voor de komende dagen de oogst verloren zien gaan. Maar andere middelen dan de brede weersverzekering hebben we niet", aldus Van Dam. De brede weersverzekering wordt de komende tijd geëvalueerd.
Volgende week bezoekt hij een aantal getroffen boeren om hen een hart onder de riem te steken.
Noodsteun voor Duitse boeren
Het verwoestende effect van de hevige regen van mei en begin juni in het zuiden en zuidwesten van Duitsland heeft de overheid in drie deelstaten ertoe bewogen met noodsteunmaatregelen te komen. Schade aan de veestapel, gewassen, gebouwen, machines en voorraden kan in Beieren uit een voor de situatie speciaal ingesteld noodhulpfonds worden gecompenseerd. Zwaar gedupeerde boeren krijgen op aanvraag, zonder bureaucratische rompslomp, een bedrag van €5.000 direct uitbetaald. In de sterkst getroffen regio wordt tot 80% en in uitzonderlijke gevallen tot 100% vergoed, elders tot 50% In alle gevallen geldt een ondergrens van €2.500 tot maximaal €50.000. Als de schade verzekerd had kunnen worden, wordt een korting toegepast van 50%. Volgens de voorlopige schatting van de overheid in de Zuid-Duitse deelstaat zijn 1.700 boeren getroffen en bedraagt de schade €10 miljoen.
In Baden-Württemberg wordt de schade in de agrarische sector geraamd op €12 miljoen, verdeeld over 2.500 bedrijven. Het landbouwministerie in deze zuidwestelijke deelstaat stelt €7 miljoen ter beschikking.
In Noordrijn-Westfalen heeft het noodweer vooral huisgehouden in de Rijnregio. Bij een schade van minimaal €10.000 wordt op 'onbureaucratische wijze', net als in Beieren, direct €5.000 ter beschikking gesteld.
Op basis van cijfers van verzekeringsmaatschappij Vereinigte Hagel is het door het noodweer beschadigde areaal met gewassen in Duitsland 87.000 hectare. Vereinigte Hagel raamt de schade van het bij de maatschappij verzekerde areaal op minstens €30 miljoen. Veel boeren zijn echter niet verzekerd, of niet voldoende, waardoor de totale schade ongetwijfeld een stuk hoger is.
Door Ruud Peijs, Wim Verseput en Mariska Vermaas.