Nederland blij met afwijzing octrooi op planten

Plantum en het ministerie van Economische Zaken zijn blij dat de Europese Commissie tegen octrooien is op planten.

Maar het Europees Octrooibureau moet zich daar nog over uitspreken.

EU-commissaris Elzbieta Bienkowska stelt in een aanvullende verklaring bij de richtlijn voor biotechnologie dat het nooit de bedoeling is geweest om octrooien te verlenen op producten die zijn ontstaan uit biologische processen, zoals kruisingen.

‘Discussie nog niet ten einde’

Plantum, de brancheorganisatie voor veredelingsbedrijven, noemt het een belangrijke stap in de discussie over octrooien in de plantenveredeling. “Maar de discussie is nog niet ten einde”, zegt Plantum-directeur Niels Louwaars. “Het Europees Octrooibureau (EOB) moet nog oordelen over de interpretatie van de Europese Commissie. Het is nu aan het octrooibureau om de ontwikkeling van nieuwe plantenrassen voor teler en consument veilig te stellen. Het octrooibureau bestaat uit de lidstaten en 10 andere Europese landen en is een onafhankelijke instelling, die verantwoordelijk is voor de verlening van Europese octrooien. Het bureau is juridisch niet gebonden aan de interpretatie van de Europese Commissie”, aldus Louwaars.

Octrooien op technieken

De Europese Biotechnologie Richtlijn dateert uit 1998. Sindsdien zijn nieuwe technieken ontwikkeld die worden gebruikt in de veredeling van planten. Bedrijven als Monsanto, Syngenta, Bayer en Pioneer Hi-Bred hebben een octrooirecht op die technieken en willen dat de planten, die daar uit voort komen, ook onder het octrooirecht vallen. Zij kunnen andere veredelingsbedrijven dan verbieden deze planten te gebruiken in hun veredelingsprogramma’s. Onder het kwekersrecht kunnen ze dat niet.

Genetische modificatie

Het EOB heeft al enkele octrooien verleend aan dergelijke technieken en de planten die daar uit voort zijn gekomen. In eerste instantie werd vooral octrooi verleend aan planten die voortkomen uit genetische modificatie. Plantum constateert dat steeds vaker ook octrooibescherming wordt verleend op eigenschappen die van nature voorkomen in planten.

Plantum vindt dat het octrooirecht de veredeling van gewassen sterk belemmert en dat het kwekersrecht voldoende bescherming biedt aan de veredelingsbedrijven. Louwaars: “De Europese Commissie geeft in de interpretatie aan hoe de wetgever (de Europese Raad en de Europese Commissie) de wet uit 1998 heeft bedoeld. De wetgever heeft duidelijk niet de bedoeling gehad dat planten die ontwikkeld zijn door middel van het traditionele veredelen (kruisen en selecteren van planten) onder een octrooi kunnen vallen.”

Economische Zaken tevreden

Ook het ministerie van Economische Zaken is blij met de interpretatie van de Commissie, meldt een woordvoerder. “De Commissie schaart zich achter het Nederlandse standpunt: geen monopolie op klassiek veredelde planten. Dit strookt met de Nederlandse wetgeving. Nederland zet zich er voor in dat het EOB de verleningspraktijk van octrooien wijzigt”, aldus de woordvoerder.