TTIP en de boer (1): wat staat er op het spel?

Welke vragen en antwoorden zijn nu actueel over handelsverdrag TTIP? Boerderij zet ze de komende dagen op een rij. De EU en de VS onderhandelen over TTIP, een controversieel vrijhandelsverdrag.

De EU en VS onderhandelen sinds zomer 2013 over een vergaand vrijhandelsverdrag: TTIP. Een overeenkomst kan veel gevolgen hebben voor de wederzijdse handel in landbouwproducten, maar tegelijk roept ze veel weerstand op. Antwoord op acht vragen over TTIP.

Wat is TTIP?

Een vrijhandelsverdrag met voor het eerst vérgaande afspraken over investeringsregimes en wat in jargon regulatory convergence heet, oftewel samenwerking rond technische standaarden. Het Londense onderzoeksbureau CEPR denkt dat een deal de EU € 119 miljard per jaar oplevert, oftewel € 545 per gezin van vier.

De EU en VS zijn de twee grootste economieën wereldwijd en elkaars belangrijkste handelspartner. Een deal is dan ook van geopolitieke betekenis en met argusogen bekeken in Rusland en China.

Wat staat voor de landbouw op het spel?

De EU exporteerde in 2013 voor € 15,4 miljard aan agroproducten naar de VS. Daarmee is de VS voor de EU dé markt voor agrarische producten. De VS verkocht voor € 9,8 miljard aan agroproducten aan afnemers in de EU. Nederland verkocht in 2014 voor € 2 miljard aan agrarische producten aan de VS.

Door de omvang van de handel levert zelfs een kleine verlaging van een importtarief of vereenvoudiging van het investeringsregime al gauw een jaarlijkse kostenbesparing van miljarden op. Als importtarieven gefaseerd naar 0 procent gaan en een kwart van de (fyto)sanitaire belemmeringen wordt geschrapt, groeien EU-importen van Amerikaanse producten tot 2025 zo’n 120 procent. De agribusiness in de EU kan in dat scenario andersom 60 procent meer uitvoeren.

Hoe hoog zijn importtarieven?

De VS hanteert hoge importtarieven voor zuivel (20 procent), suiker (19 procent) en groenten (7,6 procent). Bij fruit en vlees is dat onder 5 procent. De EU hanteert afschrikwekkende importtarieven op vlees en zuivel van respectievelijk 45 en 42 procent. Suikerproducenten worden beschermd met een tarief van 24 procent. Ook voor groenten geldt in de EU een nog altijd fors tarief: 8,5 procent. Gemiddeld hanteert de VS zo’n 6,6 procent aan importtarieven, terwijl het percentage in de EU dubbel zo hoog ligt.

Toch zit de meeste potentie van TTIP in schrappen van sanitaire of fytosanitaire standaarden en voor de EU in erkenning van beschermde herkomstbenamingen.

De volgende keer in deze serie onder meer: Ondermijnt TTIP de Europese standaarden?

Woensdag 29 april verschijnt het hele artikel met vragen en antwoorden over TTIP in Boerderij 31.