Langer mest uitrijden vooraf regelen niet per se beter

Bemestingsplannen kunnen nog zo goed ingevuld zijn, maar als het blijft regenen, dan houdt het op. Gras en akkerbouwgewassen kunnen niet worden geoogst en dan kan de laatste dierlijke mest niet de grond in voor 1 september.

Als er dan uitstel wordt verleend zoals dit jaar is nog niet iedereen tevreden. Want sommigen hebben eerder gras gemaaid of geoogst terwijl het eigenlijk te nat was. Dat levert zwarte sporen op van de machines die over het natte land zijn gereden. Of mest is al afgevoerd en dan had het toch op eigen land gekund. Of er is meer bemest op percelen die wel droog genoeg waren.

Ongetwijfeld zullen er dit jaar ook vragen komen van buiten de landbouw. Het uitstel is immers verleend ondanks een negatief advies van de Technische Commissie Bodem (TCB). Deze commissie moet om advies gevraagd worden op basis van de Wet Bodembescherming, maar het is geen bindend advies en ook niet de eerste keer dat het advies niet volledig is opgevolgd.

Langere termijn

Dit jaar kwam het verzoek om uitstel van LTO Nederland en hebben melkveehoudersvakbond NMV en loonwerkerskoepel Cumela zich daar achter geschaard. Deze eensgezindheid is niet vanzelfsprekend. Vorig jaar was een verzoek om uitstel afkomstig van VVD-Kamerlid Helma Lodders, in 2011 dienden NMV en varkenshoudersvakbond NVV wel een verzoek in, maar deed LTO dat niet. Volgens beleidsmedewerker Harry Kager van LTO Nederland is LTO terughoudend met het indienen van verzoeken om uitstel. “Dan heeft een verzoek ook meer impact als het echt nodig is”, aldus Kager, “Voor LTO spelen ook de gevolgen op de lange termijn een belangrijke rol bij de afweging.” LTO wil meer maatwerk in het mestbeleid waarbij afwijking van generieke gebruiksnormen mogelijk is.

De roep om een meer structurele regeling klonk ook dit jaar weer, onder meer vanuit de melkveehoudersvakbond NMV. Voorzitter Dirk-Jan Schoonman van de NMV brengt het zelfs al in het verzoek aan Dijksma ter sprake. LTO gaat op korte termijn ook praten over een mogelijke structurele regeling voor het opvangen van de gevolgen van slecht weer.

Geen ruimte meer

Ten opzichte van Vlaanderen komen Nederlandse boeren nu beter weg. Ondanks soortgelijke problemen met wateroverlast is er in Vlaanderen geen uitstel verleend voor het uitrijden van dierlijke mest. Oorzaak is dan de nieuwe Vlaamse wet geen enkele ruimte meer biedt voor langer uitrijden. Wel voor het later zaaien van groenbemesters, en dat is ook verleend. Die Vlaamse situatie kan ook ontstaan als in Nederland voorwaarden voor structureel uitstel worden afgesproken. Waar komt de lat te liggen? Bij drie weken regen? Bij 100 millimeter in zeven dagen? En wat als het twee en een halve week heel hard regent of die 100 millimeter in acht dagen valt? Het lijkt er op dat de huidige situatie dan toch beter werkt. Met een niet automatisch pleidooi voor uitstel en begripvolle bewindslieden die gemotiveerd uitstel toestaan. Met het vooraf afspreken  van voorwaarden is een boer niet per se beter af, het weer blijft immers onvoorspelbaar.