Q-koorts: geen epidemie maar een meetfout

Het uitzonderlijk hoge aantal meldingen van Q-koorts in Nederland berust op meetfouten, beweert Rogier Verberne. Dat Q-koorts wordt gerelateerd aan geitenbedrijven, komt volgens hem vooral omdat rond besmette geitenbedrijven intensief naar Q-koorts is gezocht.

Q-koorts komt in Nederland al vijftig jaar voor. Het aantal ziektegevallen was gering en schommelde jaarlijks tussen vijf en twintig gevallen. Maar in 2007 werden 168 gevallen gemeld; in 2008 zelfs 1.000 en in 2009 liefst 2.356. In de rest van Europa bleef het aantal gevallen onveranderd laag; zo werden in België in 2009 maar achttien gevallen gemeld. De Nederlandse uitzonderingssituatie wordt toegeschreven aan 88 bedrijven met melkgeiten die besmet zijn met de Q-koortsbacterie (situatie per 1 juni 2010). Want 59 procent van de patiënten woont binnen de vijfkilometerzone van zo’n bedrijf. Maar in België zijn bijna evenveel besmette geitenbedrijven en daar is de situatie normaal.

Behalve geiten zijn veel diersoorten dragers van de Q-koorts bacterie, onder meer honden en katten, cavia’s en muizen, duiven en andere vogels, schapen en rundvee, reeën en (dam)herten. In Tsjechië bleek 50 procent van de geschoten damherten besmet. In Nederland is de besmettingsgraad van geitenhouders en veeartsen zelfs 80 procent, tegen 2,4 procent van de hele bevolking. Intensief diercontact leidt tot een hogere besmettingsgraad.

Echter, die geitenhouders en veeartsen werden wel besmet maar niet ziek. Dus de virulentie (het ziekmakend vermogen) van de geitenbacterie is voor mensen heel gering. Dat is niet verwonderlijk, want de bacteriestam van geiten en die van zieke mensen is niet dezelfde. Door het Centraal Veterinair Instituut (CVI) zijn van de Q-koortsbacterie intussen vier verschillende stammen en veertien typen onderscheiden. Wellicht heeft elke diersoort zijn eigen bacteriestam of type. Welke daarvan identiek is aan de Q-koortsbacterie van menselijke patiënten is nog onbekend. Dus weten we niet door welke diersoort deze mensen ziek zijn gemaakt. Omdat intensief diercontact een rol speelt, lijken gezelschapsdieren het meest in aanmerking te komen.

Het uitzonderlijke aantal meldingen van Q-koorts in Nederland berust op twee meetfouten:
1. Patiënten met afweerstoffen zijn als Q-koorts gevallen geteld. Circa 400.000 Nederlanders (2,4 procent van de bevolking) hebben deze afweerstoffen. Als zij naar de dokter gaan, zullen ze dus positief testen ook als ze op dat moment geen Q-koorts hebben. Per jaar kan dat duizenden foutieve 'Q-koortsgevallen' opleveren waardoor de 'epidemie' wordt verklaard.

2. Sinds 2007 is intensief naar Q-koorts gezocht rond besmette geitenbedrijven. Bij de meldingen van Q-koorts in 2007 een werd verband gelegd tussen patiënten met griepachtige symptomen en abortusproblemen op geitenbedrijven in de buurt. De ministers Gerda Verburg (LNV) en Ab Klink (volksgezondheid) stuurden daarop een brief aan alle huishoudens die binnen de vijfkilometerzone rondom zulke bedrijven woonden. Begin april 2009 waren al meer dan een miljoen van die brieven verstuurd. Rond besmette geitenbedrijven is dus intensief naar Q-koorts gezocht. Dat verklaart waarom 59 procent van de gevonden gevallen daar woont.

In mei 2010 daalde het aantal meldingen. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis had maar twee nieuwe gevallen tegen bijna 200 in dezelfde periode van 2009. De daling werd toegeschreven aan de genomen maatregelen (o.a. het doden van meer dan 50.000 drachtige geiten en vaccinatie van de overige dieren) en aan het weer.

Maar er was meer veranderd: in het Bossche ziekenhuis werd de test op Q-koorts verbeterd. Het aantonen van afweerstoffen, met zoveel vals positieve uitslagen, werd vervangen door een zogenoemde PCR. Dat is een test die de bacterie zelf aantoont. Als deze PCR dit jaar overal wordt ingevoerd, zullen de Q-koorts meldingen drastisch dalen. Waarschijnlijk loopt Nederland dan gewoon weer in de pas met de rest van Europa.

De dokters hebben ons, en wellicht ook de beide ministers, bij de neus genomen met deze Q-koorts 'epidemie' door onzorgvuldige diagnoses. Gelukkig wordt dat nu rechtgezet en kan iedereen weer opgelucht ademhalen. Behalve de geitenhouders.

Rogier Verberne is gepensioneerd veearts in Berlicum, www.q-koortsbesmetting.nl

Administrator

Laatste reacties

geitenhouderij

21 jun 2010 00:00

nou mensen ,vooral den haag lees dit maar eens goed dit moet echt aan de andacht komen. zelf ook geitenboer, wij zijn door een hel gegaan het laatste halfjaar .met al die onderzoeken en spanningen.en nog .weet je hoeveel schade de geitenhouders hebben geleden.
kom maar op den haag ,geef ook eens wat meer voor de geitenhouders ,al is ons groepje maar klein.
we hebben het heel hard nodig,
ipv wat jullie allemaal voor andere landen uitgeven, geef onze eigen hollandse geiten boeren maar is wat.
koeien boeren krijgen overal sub voor .
en wij moeten het allemaal zelf doen.
geruimd bedrijf

21 jun 2010 00:00

Annet bedabkt, jij weet pas echt wat er onder de getroffen bedrijven speelt en nu maar hopen dat het in Den Haag ook een keer door gaat dringen.
Annet

21 jun 2010 00:00

Jammer dat deze man pas aan het einde de geitenhouders noemt.
Als je eens wist hoe het met de geitenhouders is gestelt dan vraag je je af of dit geen mensen zijn die rechten hebben.
Laat iemand ervoor zorgen dat het recht zal zegevieren.
Ik hoop dat het beter met ze gaat als de regels versoepeld worden. Dan kunnen ze weer vooruit.
william

21 jun 2010 00:00

Wat maakt het uit of hij aan het eind die geitenboer noemt of niet? hij heeft een onafhankelijk onderzoek verricht, hij is geen advocaat van de getroffen boeren. Ik ben inmiddels druk bezig om zijn visie te verspreiden hoe meer mensen dit horen hoe beter dus zegt het voort.
Hou de moed er in want de situatie is nu nog onverminderd klote maar dat gaat veranderen! laat nu inderdaad eindelijk het recht maar eens zegevieren
william

21 jun 2010 00:00

ja wat denk je; de gd ziet die vaccinatiecampagne ook wel weer zitten de komende jaren. Jammer dat een ooit boeren organisatie zijn achterban zo in de strond laat zakken.

bedankt voor het plaatsen van dit artikel, deze kant van het verhaal moet optimaal belicht worden.
herkauwer

21 jun 2010 00:00

Dit berust echt niet op incorrecte metingen die per ongeluk verkeerde diagnoses gaven. De geitensector was voor LNV gewoon aan de beurt om keihard (liefst weg-)gesaneerd te worden en dan deinzen die lui (niet alleen de minister maar bovenal de top- en beleidsambtenaren) er niet voor terug om met leugen en bedrog mens en dier in het verderf te storten. Dat ging precies zo met de Varkenspest in 1997, met de Mkz en 2001 en met de Vogelgriep in 2003 (zie Spotvogel: "De Pestvogels van Veerman" en "Wachten op de Pandemie"). Gedupeerde geitenhouders moeten zich zo snel mogelijk aaneen sluiten en via de rechter (in geen geval de Cbb-lekenrechter die door LNV wordt betaald) of desnoods een hoger rechtscollege eisen, dat hun geleden materiële en immateriële schade tot op de laatste eurocent vergoed wordt. Centraal bestuur is noodzakelijk in een maatschappij, maar de wrange vruchten van totalitair wanbeleid kunnen en mogen niet op de slachtoffers worden afgeschoven!
oplichters

21 jun 2010 00:00

Qkoorts is waarschijnlijk dus ook een hype geweest, net zoals de mexicaanse griep. Medici die veel geld willen verdienen door leugens de wereld in te helpen. De GD doet precies hetzelfde met hun tankmelkonderzoeken. Lage betrouwbaarheid en veel geld binnen halen.